Hoe lang duurt een kortetermijngeheugen?

Hoe lang duurt een kortetermijngeheugen? Een kwestie van seconden, of toch langer?

Het kortetermijngeheugen, tegenwoordig vaker werkgeheugen genoemd, is geen statische opslagplaats, maar een dynamisch systeem dat informatie actief verwerkt en manipuleert voor een korte periode. In tegenstelling tot de populaire voorstelling van een ‘bakje’ met een vaste capaciteit en tijdslimiet, is de duur van het kortetermijngeheugen veel complexer en minder precies te definiëren dan vaak gedacht. De simpele vraag “Hoe lang duurt het?” heeft geen eenvoudig antwoord.

De algemene vuistregel is dat informatie in het kortetermijngeheugen slechts enkele seconden tot maximaal een paar minuten behouden blijft. Deze korte duur is echter sterk afhankelijk van verschillende factoren:

1. De aard van de informatie: Een reeks willekeurige cijfers is veel moeilijker te onthouden dan een betekenisvolle zin. Informatie die betekenisvol is, georganiseerd wordt of een emotionele lading draagt, blijft langer ‘hangen’ in het werkgeheugen. Het onthouden van een telefoonnummer is bijvoorbeeld makkelijker als je het in blokken verdeelt (bijv. 06-1234-5678) dan wanneer je het als een lange reeks cijfers probeert te onthouden.

2. De hoeveelheid informatie: Het werkgeheugen heeft een beperkte capaciteit. Probeer je tegelijk meerdere ingewikkelde taken uit te voeren, dan zal de informatie sneller vervagen. Een overvolle werkgeheugen leidt tot interferentie, waardoor het vasthouden van individuele items moeilijker wordt.

3. Herhaling en actieve verwerking: Actief herhalen van informatie (repetitie) verlengt de duur in het werkgeheugen. Niet passief herhalen, maar actief bezig zijn met de informatie, zoals het proberen te begrijpen of er een verband mee leggen, is nog effectiever. Chunking, het groeperen van informatie in betekenisvolle eenheden, verbetert de capaciteit en duur van het werkgeheugen aanzienlijk.

4. Individuele verschillen en hersenenfunctie: De capaciteit en efficiëntie van het werkgeheugen verschillen per persoon. Factoren als leeftijd, stressniveau, slaapgebrek, en onderliggende neurologische aandoeningen kunnen de duur en capaciteit van het werkgeheugen significant beïnvloeden.

Kortom, de duur van het kortetermijngeheugen is geen vaste tijd. Het is een dynamisch proces, sterk afhankelijk van de interactie tussen de aard van de informatie, de cognitieve processen die erop worden toegepast en de individuele eigenschappen van de persoon. In plaats van te spreken van een specifieke tijdsduur, is het accurater te zeggen dat het werkgeheugen een tijdelijke opslagplaats is met een beperkte capaciteit, waarvan de duur afhankelijk is van verschillende interactieve factoren.