Is 25.000 woorden een goede woordenschat?

25.000 woorden: Een royale woordenschat?

De vraag hoeveel woorden iemand moet kennen om een “goede” woordenschat te hebben, is complexer dan het lijkt. Een simpel getal als 25.000 roept direct vragen op: is dat veel? Te weinig? En wat wordt er eigenlijk bedoeld met “kennen”? Een passieve kennis van een woord – het herkennen ervan in een tekst – verschilt immers enorm van een actieve beheersing, waarbij je het woord spontaan en correct kunt gebruiken in verschillende contexten.

Een actieve woordenschat van 25.000 woorden situeert zich binnen de gebruikelijke range voor volwassen moedertaalsprekers van het Nederlands. De meeste mensen beschikken over een actieve woordenschat die ergens tussen de 25.000 en 35.000 woorden ligt. Deze spreiding is begrijpelijk; factoren als opleiding, leesgewoonten, beroep en blootstelling aan diverse taalvarianten spelen een aanzienlijke rol. Een hoogopgeleide academicus met een brede leeservaring zal ongetwijfeld een grotere actieve woordenschat hebben dan iemand met een lager opleidingsniveau en een beperkter leesgedrag.

Het is belangrijk om te benadrukken dat dit aantal actieve woorden betreft. Dit zijn de woorden die je regelmatig en spontaan in je dagelijkse communicatie gebruikt. Daarnaast beschikt bijna iedereen over een veel grotere passieve woordenschat: woorden die je herkent wanneer je ze leest of hoort, maar die je zelf niet actief gebruikt. Deze passieve woordenschat kan vele malen groter zijn dan de actieve.

Een woordenschat van 25.000 actieve woorden is dus zeker geen teken van een gebrek aan taalvaardigheid. Integendeel, het suggereert een solide beheersing van de Nederlandse taal, voldoende voor de meeste communicatieve situaties. Het is echter niet zo dat een grotere woordenschat per definitie beter is. Een rijkere woordenschat kan je communicatie verfijnen en nuanceren, maar een te grote focus op het vergaren van woorden ten koste van een goed begrip van grammatica en stilistiek kan contraproductief zijn.

In conclusie: 25.000 actieve woorden is een respectabele en in veel gevallen voldoende omvang van de woordenschat voor een volwassen moedertaalspreker. Het is echter slechts één aspect van taalvaardigheid, en de kwaliteit van je taalgebruik hangt af van veel meer dan alleen het aantal woorden dat je kent. Een gevarieerde woordkeuze, een goede beheersing van grammatica en een scherp gevoel voor stijl zijn minstens zo belangrijk.