Kan politie gesprekken terughalen?

Kan de politie telefoongesprekken terughalen?

Het idee dat de politie zomaar ieders telefoongesprekken kan afluisteren en opnemen leeft sterk in de publieke verbeelding. De realiteit is echter genuanceerder en aan strenge regels gebonden. Het terughalen van telefoongesprekken – oftewel het opvragen van opgeslagen gespreksgegevens bij telecomproviders – is geen standaardprocedure en gebeurt zeker niet lichtvaardig. Sterker nog, het is slechts in uitzonderlijke gevallen toegestaan.

De politie mag enkel gespreksgegevens opvragen bij verdenking van ernstige misdrijven waar een gevangenisstraf van minimaal vier jaar op staat. Die drempel is bewust hoog gelegd om de privacy van burgers te beschermen. Denk hierbij aan delicten zoals moord, zware mishandeling, drugshandel op grote schaal of deelname aan een criminele organisatie.

Naast een ernstig misdrijf moet er sprake zijn van een serieuze aantasting van de rechtsorde. Dit betekent dat het misdrijf dusdanig ernstig moet zijn dat de impact op de maatschappij aanzienlijk is. Het gaat hier om meer dan alleen de ernst van het delict zelf; ook de omstandigheden spelen een rol.

Bovendien moet de ernst van de situatie zodanig zijn dat voorlopige hechtenis van de verdachte gerechtvaardigd is. Dit betekent dat er een gegronde reden moet zijn om aan te nemen dat de verdachte een gevaar vormt voor de maatschappij, bijvoorbeeld vluchtgevaar of recidivegevaar. De rechter-commissaris moet toestemming geven voor zowel de voorlopige hechtenis als het opvragen van de gespreksgegevens.

Kortom, het terughalen van telefoongesprekken door de politie is een ingrijpende maatregel die alleen in zeer specifieke en ernstige gevallen wordt toegepast. De wettelijke kaders waarbinnen dit mag gebeuren zijn strikt en dienen ter bescherming van de privacyrechten van burgers. Het is dus niet zo dat de politie bij elke verdenking zomaar toegang heeft tot onze telefoongesprekken. De drempel ligt aanzienlijk hoger.