Hoe weet ik of ik een gezonde lever heb?

Hoe weet je of je lever gezond is? De verborgen held van je lichaam

Je lever, een orgaan ter grootte van een voetbal, is een onmisbare speler in je algehele gezondheid. Hij ontgiftigt je lichaam, produceert belangrijke stoffen en speelt een cruciale rol in de vertering. Maar hoe weet je of deze stille kracht goed functioneert? Anders dan een gebroken been, geeft een lever die niet optimaal werkt, niet altijd duidelijke symptomen.

De stille signalen: wanneer je lever om aandacht vraagt

Hoewel de lever vaak ‘stil’ is, zijn er signalen die kunnen duiden op problemen. Let op:

• Vermoeidheid: Aanhoudende, onverklaarbare vermoeidheid kan een teken zijn dat je lever moeite heeft om afvalstoffen te verwerken.
• Geelzucht: Een gelige verkleuring van de huid en het oogwit (geelzucht) is een klassiek teken van leverproblemen.
• Pijn in de bovenbuik: Pijn of een vol gevoel rechtsboven in de buik kan wijzen op een vergrote of ontstoken lever.
• Donkere urine en lichte ontlasting: Veranderingen in de kleur van urine en ontlasting kunnen duiden op een probleem met de galproductie, die door de lever wordt gereguleerd.
• Jeuk: Aanhoudende jeuk, vooral zonder duidelijke huiduitslag, kan een teken zijn van galstuwing, een probleem met de afvoer van gal.
• Vasthouden van vocht: Oedeem (zwelling) in de benen en enkels kan een teken zijn van leverfalen.
• Blauwe plekken: Gemakkelijk blauwe plekken krijgen kan wijzen op een verminderde aanmaak van stollingsfactoren door de lever.

De cruciale test: het bloedonderzoek

De meest betrouwbare manier om de gezondheid van je lever te beoordelen, is via een bloedonderzoek bij je huisarts. Dit onderzoek, ook wel een leverprofiel genoemd, meet de concentratie van specifieke stoffen, de zogenaamde leverwaarden. Deze waarden geven een nauwkeurig beeld van de functionaliteit van de levercellen en galwegen.

Wat meten de leverwaarden?

Enkele belangrijke leverwaarden die vaak gemeten worden, zijn:

• ALT (alanine aminotransferase) en AST (aspartaat aminotransferase): Dit zijn enzymen die vrijkomen in het bloed wanneer levercellen beschadigd zijn. Verhoogde waarden duiden vaak op leverschade of ontsteking.
• ALP (alkalische fosfatase): Een verhoogde ALP-waarde kan wijzen op problemen met de galwegen of leverziekten.
• Bilirubine: Een verhoogde bilirubinewaarde kan duiden op problemen met de afbraak en uitscheiding van rode bloedcellen door de lever, wat kan leiden tot geelzucht.
• Albumine: Een lage albumine waarde kan duiden op een verminderde eiwitproductie door de lever, wat een teken van leverfalen kan zijn.

Interpretatie van de resultaten

Het is belangrijk te onthouden dat afwijkingen in de leverwaarden niet altijd betekenen dat er een ernstig probleem is. Soms kunnen ze worden veroorzaakt door medicatie, overmatig alcoholgebruik, een virusinfectie of zelfs een intensieve sportsessie.

De huisarts zal de bloedresultaten interpreteren in combinatie met je medische geschiedenis, eventuele symptomen en ander onderzoek om een diagnose te stellen. Een gezond leverprofiel wijst op een goed functionerende lever, maar afwijkingen vereisen verder onderzoek om de oorzaak te achterhalen en de juiste behandeling te starten.

Preventie: bescherm je lever

Hoewel een bloedonderzoek essentieel is voor het beoordelen van de levergezondheid, zijn er ook preventieve maatregelen die je kunt nemen om je lever te beschermen:

• Matig alcoholgebruik: Overmatig alcoholgebruik is een belangrijke oorzaak van leverziekten.
• Gezonde voeding: Een gevarieerd dieet met veel groenten en fruit is gunstig voor de lever. Vermijd overmatig bewerkte voedingsmiddelen en suiker.
• Regelmatige lichaamsbeweging: Beweging helpt de lever gezond te houden.
• Vaccinatie: Vaccinatie tegen hepatitis A en B kan leverinfecties voorkomen.
• Voorzichtig met medicatie: Overleg met je arts over de mogelijke bijwerkingen van medicatie op je lever.
• Vermijd contact met giftige stoffen: Wees voorzichtig met chemicaliën en pesticiden.

Door alert te zijn op mogelijke signalen, regelmatig je lever te laten controleren door middel van een bloedonderzoek en een gezonde levensstijl te hanteren, kun je de gezondheid van deze cruciale organen beschermen en de stille held van je lichaam in topconditie houden.