Is koud water goed tegen koorts?

Koorts bestrijden met koud water? Doe maar niet!

De verleiding is groot: bij hoge koorts snak je naar verkoeling. Een ijskoude douche of een bad met koud water lijkt dan de logische oplossing. Toch is dit een hardnekkige misvatting die averechts werkt. Koorts bestrijden met koud water is niet alleen oncomfortabel, maar kan de situatie zelfs verergeren.

Waarom is koud water nu zo’n slecht idee? Het antwoord ligt in de fysiologische reactie van ons lichaam op kou. Koud water veroorzaakt vasoconstrictie, oftewel het vernauwen van de bloedvaten in de huid. Dit is een natuurlijk mechanisme om warmteverlies te beperken en de kerntemperatuur van het lichaam te behouden. Precies het tegenovergestelde van wat je wilt bereiken bij koorts.

Door de vasoconstrictie wordt de warmteafgifte juist belemmerd. Je lichaam kan de overtollige warmte, die de koorts veroorzaakt, niet kwijt. Sterker nog, de plotselinge kou zorgt vaak voor rillingen. Rillen is niets anders dan het snel aanspannen en ontspannen van spieren om warmte te genereren. Dit verhoogt de stofwisseling en ja, je raadt het al, verhoogt ook de lichaamstemperatuur, waardoor de koorts verder kan oplopen.

Wat werkt dan wel? De sleutel tot effectieve koortsverlaging ligt in het bevorderen van geleidelijke warmteafvoer. Denk aan lauw water. Een sponsbad met lauw water zorgt voor een aangename verkoeling zonder de schokreactie van koud water. De bloedvaten blijven ontspannen, waardoor de warmte geleidelijk aan het water kan worden afgegeven.

Ook koele kompressen op het voorhoofd, in de nek en op de polsen kunnen verlichting bieden. De koelte verdampt langzaam en onttrekt daarbij warmte aan het lichaam. Vermijd echter ijskoude kompressen, om dezelfde redenen als bij koud water.

Kortom, bij koorts is het zaak om het lichaam te helpen bij het afvoeren van warmte, niet om het te shockeren met kou. Lauw water en koele kompressen zijn je beste bondgenoten in de strijd tegen koorts. En vergeet niet: bij aanhoudende of zeer hoge koorts is het altijd verstandig om een arts te raadplegen.