Waarom betaal je eigen risico?

Waarom die drempel? Het eigen risico in de zorg uitgelegd

We kennen het allemaal: het eigen risico in de zorg. Een verplichte eigen bijdrage die je jaarlijks betaalt voor zorgkosten. Maar waarom bestaat dit eigenlijk? En wat is het nut ervan? Laten we het eens ontrafelen.

Het basisprincipe van het eigen risico is simpel: je betaalt een deel van je zorgkosten zelf, tot een wettelijk vastgesteld maximum. Pas daarna neemt je zorgverzekeraar de overige kosten voor zijn rekening. Dit geldt voor de basisverzekering. Belangrijk om te weten: de aanvullende verzekering kent geen eigen risico.

De belangrijkste reden voor het bestaan van het eigen risico is kostenbeheersing. Door een deel van de kosten bij de verzekerde neer te leggen, stimuleert het bewustwording over zorggebruik. De gedachte is dat mensen kritischer nadenken over de noodzaak van zorg wanneer ze er zelf aan mee betalen. Ga je bijvoorbeeld voor die iets duurdere fysiotherapeut dichterbij huis, of kies je voor een iets verder weg gelegen praktijk met een lager tarief? Het eigen risico zet je aan tot het maken van dit soort afwegingen.

Een ander argument voor het eigen risico is het tegengaan van moral hazard. Dit is het fenomeen waarbij mensen meer risico nemen of meer zorg consumeren omdat ze weten dat de kosten (grotendeels) door een ander worden gedragen. Door een financiële drempel in te bouwen, wordt dit effect verminderd. Het voorkomt dat mensen onnodig naar de dokter gaan of dure medicijnen vragen, simpelweg omdat het “toch vergoed wordt”.

Natuurlijk kleven er ook nadelen aan het eigen risico. Voor mensen met een laag inkomen kan het een flinke financiële drempel vormen, waardoor ze zorg mijden, ook als die noodzakelijk is. Daarom bestaan er regelingen zoals de zorgtoeslag, die helpt om deze kosten te dragen.

Tot slot: het eigen risico is geen winstmodel voor verzekeraars. Het geld dat via het eigen risico wordt geïnd, wordt gebruikt om de zorgpremies voor iedereen betaalbaar te houden. Zonder eigen risico zouden de premies aanzienlijk hoger liggen.

Het eigen risico is dus een complex onderwerp met voor- en nadelen. Het is belangrijk om je goed te informeren over de hoogte van het eigen risico en de mogelijkheden tot zorgtoeslag, zodat je niet voor verrassingen komt te staan.