Wat wordt beschouwd als overmacht?

Overmacht: Wanneer ben je vrij van je verplichtingen?

We komen allemaal overeenkomsten aan, zowel in ons privéleven als in de professionele wereld. Maar wat als er onverwachte gebeurtenissen plaatsvinden die ervoor zorgen dat je je afspraak niet kunt nakomen? In juridische termen spreken we dan van overmacht.

Overmacht, ook wel ‘force majeure’ genoemd, is een juridisch begrip dat een onvoorziene en onafwendbare omstandigheid beschrijft die het voor een partij onmogelijk maakt om aan haar verplichtingen te voldoen.

Wat wordt beschouwd als overmacht?

Overmacht is een ruim begrip, maar er zijn enkele belangrijke voorwaarden waaraan moet worden voldaan:

• Onvoorzienbaarheid: De omstandigheid moet onvoorzienbaar zijn geweest ten tijde van het aangaan van de overeenkomst. Dit betekent dat je de omstandigheid niet had kunnen voorzien en er ook geen rekening mee had kunnen houden.
• Onafwendbaarheid: De omstandigheid moet onafwendbaar zijn. Je had geen enkele invloed op de omstandigheid en er was geen enkele manier om deze te voorkomen.
• Verhinderen van nakoming: De omstandigheid moet de nakoming van de overeenkomst onmogelijk maken of onredelijk zwaar maken.

Voorbeelden van overmacht:

• Natuurrampen: Overstromingen, aardbevingen, orkanen, etc.
• Oorlog: Oorlogssituaties of gewelddadige conflicten.
• Pandemie: Een pandemie, zoals de huidige COVID-19 pandemie.
• Stakingen: Stakingen die de productie of levering belemmeren.
• Wettelijke maatregelen: Overheidsmaatregelen die de uitvoering van de overeenkomst onmogelijk maken.

Gevolgen van overmacht:

• Vrijwaring van verplichtingen: Als je kunt aantonen dat er sprake is van overmacht, ben je in principe vrij van je verplichtingen. Je hoeft dus de overeenkomst niet na te komen.
• Geen schadevergoeding: De andere partij kan je geen schadevergoeding eisen voor het niet nakomen van de overeenkomst.

Belangrijk om te weten:

• Bewijslast: De partij die zich beroept op overmacht, moet kunnen aantonen dat er sprake is van een onvoorziene en onafwendbare omstandigheid die de nakoming van de overeenkomst onmogelijk heeft gemaakt.
• Contractuele bepalingen: In sommige contracten zijn er specifieke bepalingen over wat wel en niet als overmacht wordt beschouwd.
• Professionele hulp: Twijfel je of er sprake is van overmacht? Neem dan contact op met een advocaat om je rechten te laten vaststellen.

Overmacht is een complex juridisch begrip met belangrijke gevolgen. Door de bovenstaande punten in acht te nemen, kun je beter inschatten wat de impact van een onvoorziene omstandigheid is op je overeenkomsten.