Heeft de sterkte van koffie invloed op cafeïne?

De Mythe van Koffie Sterkte: Meer dan alleen Cafeïne

Koffie, voor velen de levensader van de dag, is een drank die tot de verbeelding spreekt. We praten over “sterke koffie” alsof het een eenduidig begrip is, maar in werkelijkheid is de definitie verrassend complex en vaak misleidend. Beïnvloedt de waargenomen “sterkte” van koffie daadwerkelijk het cafeïnegehalte? Het antwoord is verrassender dan je misschien denkt.

Voor de gemiddelde koffieliefhebber is “sterkte” vaak synoniem met de cafeïne-kick die de drank levert. Een sterke bak voelt dan alsof hij je wakker schudt en je alertheid verhoogt. Voor anderen is het de intense, soms bitterzoete smaak die de doorslag geeft. Een espresso met een rijke crema en een doordringende geur wordt dan als sterker beschouwd dan een lichte filterkoffie.

Echter, in de professionele koffiewereld, wordt de term “sterkte” op een heel andere manier gehanteerd. Hier verwijst “sterkte” naar de concentratie van opgeloste koffiebestanddelen in het water. Dit is een meetbare waarde die aangeeft hoe effectief de koffie is geëxtraheerd tijdens het zetproces. Denk aan de totale hoeveelheid smaken, oliën, zuren en ja, ook cafeïne, die van de gemalen koffiebonen in het water terecht zijn gekomen.

Sterkte is Extractie, Geen Sensorische Ervaring

Het cruciale punt is dat deze professionele definitie van sterkte losstaat van zowel het cafeïnegehalte als het smaakprofiel. Een perfect geëxtraheerde koffie, met een hoge concentratie opgeloste stoffen (en dus een hoge “sterkte”), kan nog steeds relatief weinig cafeïne bevatten, bijvoorbeeld als je een cafeïnevrije koffie zet. Evenzo kan een koffie met een zeer uitgesproken, bittere smaak toch een relatief lage extractie hebben, wat betekent dat niet alle potentieel uit de koffiebonen is gehaald.

Cafeïne: Een Eigen Leven

Het cafeïnegehalte in koffie wordt door veel factoren beïnvloed, waaronder:

• De koffiebonen: Arabica bonen bevatten over het algemeen minder cafeïne dan Robusta bonen.
• De branding: Lichtere brandingen behouden over het algemeen meer cafeïne dan donkere brandingen.
• De zetmethode: Espresso, met zijn hoge druk en korte contacttijd, kan geconcentreerder zijn, maar de totale hoeveelheid cafeïne per kop kan variëren.
• De verhouding koffie tot water: Meer koffie in verhouding tot water resulteert in een sterkere, maar niet noodzakelijkerwijs cafeïnerijkere, drank.

Conclusie

De perceptie van “sterke koffie” is dus subjectief en afhankelijk van individuele voorkeuren. Hoewel een goed geëxtraheerde koffie zeker intenser van smaak kan zijn, is er geen directe correlatie tussen de professioneel gedefinieerde “sterkte” (extractie) en het cafeïnegehalte. Om erachter te komen hoeveel cafeïne je werkelijk binnenkrijgt, is het dus beter om naar de soort bonen, de branding en de zetmethode te kijken, in plaats van af te gaan op de simpele term “sterke koffie”. Uiteindelijk gaat het erom de koffie te vinden die jouw smaakpapillen én energieniveau het beste bevredigt.