Hoe spoor je de ziekte van Crohn op?

De Speurtocht naar Crohn: Hoe wordt de diagnose gesteld?

De diagnose van de ziekte van Crohn is vaak een lang en ingewikkeld proces, een soort speurtocht naar de oorzaak van aanhoudende maag- en darmklachten. Er bestaat geen enkele test die met zekerheid kan zeggen: “Ja, dit is Crohn.” In plaats daarvan is het een combinatie van verschillende onderzoeken en observaties die leiden tot de uiteindelijke diagnose. Het is belangrijk om te begrijpen dat het stellen van de diagnose Crohn een uitsluitingsproces is, waarbij andere mogelijke oorzaken van de symptomen eerst worden uitgesloten.

De eerste signalen: de rol van de huisarts

Vaak begint de reis met aanhoudende klachten zoals buikpijn, diarree (soms met bloed), vermoeidheid, gewichtsverlies en koorts. Deze symptomen kunnen vaag zijn en overlappen met andere aandoeningen. De huisarts zal in eerste instantie vragen stellen over de medische geschiedenis, de aard van de klachten en eventuele familiegeschiedenis met inflammatoire darmziekten (IBD). Op basis van dit eerste gesprek kan de huisarts besluiten om verder onderzoek te laten verrichten, meestal door een specialist, de maag-, darm- en leverarts (MDL-arts).

De uitgebreide onderzoeken: een diepere duik in de darmen

De MDL-arts heeft een arsenaal aan diagnostische hulpmiddelen tot zijn beschikking om Crohn op te sporen:

• Bloedonderzoek: Een bloedonderzoek kan helpen om algemene ontstekingswaarden in het lichaam te meten, zoals de CRP (C-reactief proteïne) en de BSE (bezinkingssnelheid). Ook kan het bloedbeeld inzicht geven in eventuele tekorten, zoals bloedarmoede. Specifieke antistoffen, zoals ASCA en pANCA, kunnen ook worden onderzocht, al zijn deze niet altijd doorslaggevend voor de diagnose Crohn.

• Ontlastingsonderzoek: Een ontlastingsonderzoek is essentieel om te zoeken naar bloed, ontstekingsmarkers (zoals calprotectine) en om infecties uit te sluiten. Calprotectine is een eiwit dat in de ontlasting terechtkomt bij ontsteking in de darm. Een verhoogde calprotectine waarde kan wijzen op IBD.

• Endoscopie: Een endoscopie is een procedure waarbij een flexibele slang met een camera wordt ingebracht om de binnenkant van de darm te bekijken. Bij Crohn wordt vaak een coloscopie (onderzoek van de dikke darm) en/of een ileoscopie (onderzoek van het laatste deel van de dunne darm) uitgevoerd. Tijdens de endoscopie kunnen biopsies (kleine stukjes weefsel) worden afgenomen voor microscopisch onderzoek. Dit onderzoek, de histologie, kan karakteristieke kenmerken van Crohn laten zien, zoals granulomen (kleine ontstekingsophopingen).

• CT-scan of MRI-scan: Een CT-scan of MRI-scan kan een gedetailleerd beeld geven van de darmen en omliggende weefsels. Deze scans kunnen helpen om vernauwingen (stricturen), fistels (abnormale verbindingen tussen organen) en abcessen (ophopingen van pus) te identificeren. Vooral een MRI-scan is steeds vaker de voorkeur omdat het geen röntgenstraling gebruikt.

• Capsule-endoscopie: Dit is een relatief nieuwe techniek waarbij de patiënt een kleine capsule met een camera doorslikt. De capsule maakt foto’s van de dunne darm tijdens zijn reis door het spijsverteringskanaal. De beelden worden later door een arts bekeken. Capsule-endoscopie wordt vooral gebruikt wanneer andere onderzoeken geen duidelijkheid geven.

De puzzel compleet: de definitieve diagnose

De diagnose Crohn wordt gesteld op basis van een combinatie van factoren: de symptomen van de patiënt, de bevindingen van de onderzoeken (bloed-, ontlastingsonderzoek, endoscopie, CT/MRI-scan) en de resultaten van de biopsies. De MDL-arts zal alle informatie zorgvuldig analyseren en in overweging nemen om tot een definitieve diagnose te komen. Soms is het nodig om aanvullende onderzoeken te doen of om de patiënt over een langere periode te volgen om de diagnose te bevestigen.

Het is belangrijk om te onthouden dat het stellen van de diagnose Crohn een proces is dat tijd en geduld vereist. Een open communicatie met de behandelend arts is cruciaal om de juiste behandeling te starten en de kwaliteit van leven te verbeteren.