Kan een allergische reactie kwaad?

Kan een allergische reactie kwaad? Een vraag met een genuanceerd antwoord.

Een allergische reactie: het klinkt onschuldig, misschien zelfs een beetje grappig met de jeukende ogen en loopneus. Maar de waarheid is dat allergische reacties een breed spectrum aan ernst kennen, van een lichte hinder tot een levensbedreigende situatie. De vraag “Kan een allergische reactie kwaad?” kan dus niet met een eenvoudig ja of nee beantwoord worden.

Allergische reacties ontstaan door een overreactie van het immuunsysteem op een normaal gesproken onschadelijke stof, een allergeen. Dit allergeen kan van alles zijn: pollen, huisstofmijt, bepaalde voedingsmiddelen, insectensteken, medicijnen, enzovoort. De ernst van de reactie hangt af van verschillende factoren, waaronder de aard van het allergeen, de hoeveelheid blootstelling, en de gevoeligheid van het individu.

Milde reacties: Deze zijn vaak vervelend, maar niet levensbedreigend. Denk aan:

• Jeukende huid: Huiduitslag, netelroos (urticaria), eczeem.
• Loopneus en niezen: Kenmerkend voor hooikoorts.
• Jeukende, tranende ogen: Ook vaak geassocieerd met hooikoorts.
• Milde zwelling: Een lichte zwelling van de lippen of ogen.
• Milde maag-darmklachten: Misselijkheid, braken of diarree, vaak na het eten van een allergeen.

Ernstige reacties: Deze reacties vereisen onmiddellijke medische aandacht, omdat ze tot ernstige complicaties kunnen leiden. Voorbeelden zijn:

• Ademhalingsproblemen: Vernauwing van de luchtwegen (bronchospasmen), kortademigheid, piepende ademhaling.
• Zwelling van de tong, keel of gezicht: Deze zwelling kan de ademhaling ernstig belemmeren.
• Duizeligheid en flauwvallen: Tekenen van een dalende bloeddruk.
• Anafylaxie: Dit is de meest ernstige allergische reactie en een medisch noodgeval. Anafylaxie manifesteert zich vaak met een combinatie van bovengenoemde symptomen, en kan leiden tot een levensbedreigende shock.

Complicaties: Ook minder ernstige allergische reacties kunnen op lange termijn complicaties veroorzaken. Chronische allergische rhinitis (hooikoorts) kan bijvoorbeeld leiden tot bijholteontstekingen en slaapstoornissen. Eczeem kan leiden tot infecties en littekens.

Wat te doen bij een allergische reactie?

Bij milde reacties zijn vaak vrij verkrijgbare medicijnen zoals antihistaminica voldoende. Bij ernstige reacties, of bij twijfel, bel direct 112. Het is cruciaal om snel te handelen bij anafylaxie, omdat snelle behandeling levensreddend kan zijn. Personen met een bekende ernstige allergie dragen vaak een adrenaline-auto-injector (EpiPen) bij zich.

Kortom, een allergische reactie kan zowel onschuldig als levensbedreigend zijn. Het is essentieel om de ernst van de symptomen te beoordelen en adequaat te reageren. Twijfel je, aarzel dan niet om medisch advies in te winnen.