Waarom zakt vitamine D?

Waarom zakt uw vitamine D-spiegel? Een diepere duik in de oorzaken van een tekort.

Een tekort aan vitamine D is een wijdverspreid probleem, met verstrekkende gevolgen voor de gezondheid. Maar waarom zakt de vitamine D-spiegel eigenlijk? Het is niet zo simpel als “te weinig zonlicht”. Hoewel dat een belangrijke factor is, spelen meerdere factoren een rol in de aanmaak en het behoud van voldoende vitamine D in het lichaam. Laten we deze factoren eens nader bekijken.

1. Beperkte blootstelling aan zonlicht: Dit is ongetwijfeld de meest bekende oorzaak. Onze huid produceert vitamine D onder invloed van ultraviolet B (UVB) straling van de zon. Echter, de effectiviteit van deze productie hangt af van verschillende factoren:

• Tijd van het jaar: In de wintermaanden, vooral in landen met een gematigd of koud klimaat, is de zonkracht veel lager en de daglichtduur korter. Dit betekent minder UVB-straling en dus minder vitamine D-productie.
• Tijdstip van de dag: De UVB-straling is het sterkst tussen 11:00 en 15:00 uur. Buiten deze uren is de productie aanzienlijk minder.
• Geografische locatie: Hoe noordelijker men woont, hoe minder intens en hoe korter de blootstelling aan UVB-straling is, vooral tijdens de wintermaanden.
• Bedekking van de huid: Kleding, zonnebrandcrème (met een hoge beschermingsfactor) en een donkere huidskleur blokkeren UVB-straling en verminderen zo de vitamine D-productie.

2. Huidpigmentatie: Mensen met een donkere huidskleur hebben meer melanine in hun huid. Melanine beschermt tegen schadelijke UV-straling, maar het blokkeert tegelijkertijd ook de UVB-straling die nodig is voor de vitamine D-synthese. Dit betekent dat zij langer in de zon moeten verblijven om dezelfde hoeveelheid vitamine D aan te maken, en zelfs dan is de productie vaak minder efficiënt.

3. Leeftijd: Naarmate we ouder worden, vermindert de efficiëntie van onze huid om vitamine D te produceren. Ook de capaciteit van de nieren om vitamine D om te zetten in zijn actieve vorm neemt af met de leeftijd.

4. Overgewicht en obesitas: Vitamine D wordt opgeslagen in vetweefsel. Bij overgewicht en obesitas is er meer vetweefsel aanwezig, waardoor een groter deel van de vitamine D wordt “opgesloten” en minder beschikbaar is voor het lichaam.

5. Genetische factoren: Er zijn aanwijzingen dat genetische factoren een rol spelen in de aanmaak en het metabolisme van vitamine D.

6. Medische aandoeningen en medicatie: Bepaalde medische aandoeningen, zoals chronische nierziekte en leverziekte, kunnen de vitamine D-stofwisseling verstoren. Ook sommige medicijnen, zoals bepaalde corticosteroïden, kunnen de vitamine D-spiegel verlagen.

7. Onvoldoende inname via voeding: Hoewel voeding een minder belangrijke bron van vitamine D is dan zonlicht, kan een tekort aan vitamine D-rijke voeding (vette vis, eieren, lever) bijdragen aan een lagere vitamine D-spiegel.

Een vitamine D-tekort kan leiden tot diverse gezondheidsproblemen, waaronder osteoporose, spierzwakte, vermoeidheid en een verzwakt immuunsysteem. Het is daarom belangrijk om regelmatig uw vitamine D-spiegel te laten controleren, vooral als u tot een risicogroep behoort. Uw huisarts kan u adviseren over de beste manier om een gezonde vitamine D-spiegel te behouden, inclusief eventuele suppletie.