Hoe lang mag je wettelijk werken per dag?

Hoeveel uur mag je per dag werken? De wetgeving uitgelegd.

De vraag hoeveel uur je per dag mag werken, lijkt eenvoudig, maar het antwoord is genuanceerder dan je misschien denkt. Hoewel een maximale werkdag van acht uur en een werkweek van veertig uur vaak wordt genoemd, is de realiteit complexer en bevat uitzonderingen. Laten we de wettelijke kaders rondom werktijden eens nader bekijken.

De basisregels: 8 uur per dag, 40 uur per week

De Wet Arbeid in Balans (WAB) vormt de belangrijkste basis voor de arbeidstijdenwetgeving in Nederland. Deze wet schrijft een maximale werkdag van acht uur voor. Daarnaast geldt een maximale werkweek van veertig uur, gerekend over een periode van vier maanden. Dit is echter een gemiddelde: sommige weken kun je meer werken, andere minder, zolang het gemiddelde over die vier maanden niet boven de veertig uur per week uitkomt. Er is zelfs een wettelijke ruimte voor een jaargemiddelde van 38 uur per week. Dit gemiddelde biedt werkgevers en werknemers meer flexibiliteit.

De dagen van de week:

De wettelijke regels beperken werkzaamheden tot maandag tot en met zaterdag. Zondagswerk is in principe verboden, tenzij er sprake is van een specifieke uitzondering die in de cao of een individuele overeenkomst is vastgelegd. Deze uitzonderingen zijn vaak aan strenge voorwaarden gebonden, zoals compensatie in vrije tijd of een hogere vergoeding.

Nachtarbeid:

Nachtarbeid, gedefinieerd als werk tussen 20:00 uur en 06:00 uur, is in beginsel verboden. Ook hier zijn uitzonderingen mogelijk, maar deze moeten wettelijk goed worden geregeld en vaak gepaard gaan met extra beschermende maatregelen voor de werknemer, zoals extra pauzes en een hogere vergoeding. De cao of een individuele overeenkomst kan hierop specifieke regelingen treffen.

Feestdagen:

Op officiële feestdagen dient de werknemer te rusten. Werken op feestdagen is alleen toegestaan onder strikte voorwaarden en met een extra vergoeding. De specifieke feestdagen zijn vastgelegd in de wet.

Uitzonderingen en specifieke sectoren:

Het bovenstaande beschrijft de algemene regels. In de praktijk zijn er veel uitzonderingen en specifieke regelingen per sector. Cao’s (Collectieve Arbeidsovereenkomsten) kunnen afwijken van de wettelijke regels, mits ze ten minste evenveel bescherming bieden aan de werknemer. Sommige sectoren, zoals de zorg en de horeca, hebben vaak eigen, specifieke regelingen omtrent werktijden.

Conclusie:

De wettelijke maximale werkdag is acht uur en de werkweek veertig uur (jaarlijks gemiddeld 38 uur), maar deze regel is niet absoluut. Cao’s, individuele overeenkomsten en sectorspecifieke regelingen kunnen afwijken, maar moeten altijd voldoen aan de minimale wettelijke bescherming van de werknemer. Twijfelt u over uw rechten en plichten rondom werktijden? Raadpleeg dan de website van de Rijksoverheid of neem contact op met een vakbond of jurist.