Is Ozempic strafbaar?

De grijze zone rondom Ozempic: Strafbaar of niet?

Ozempic is in Nederland goedgekeurd voor de behandeling van diabetes type 2, niet voor gewichtsverlies. Het promoten van het middel als afslankmiddel is dan ook expliciet verboden onder artikel 85 van de Geneesmiddelenwet. Dit betekent dat fabrikanten en apotheken Ozempic niet mogen aanprijzen voor off-label gebruik, zoals gewichtsreductie. Toch lijkt de populariteit van Ozempic als afslankmiddel te groeien, mede gevoed door sociale media en een toenemende vraag naar snelle oplossingen voor gewichtsverlies. Maar hoe zit het nu precies met de strafbaarheid?

Het direct adverteren van Ozempic voor gewichtsverlies is onmiskenbaar illegaal. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) houdt hier toezicht op en kan boetes opleggen. De vraag is echter hoe om te gaan met subtielere vormen van marketing. Denk aan influencers die enthousiast vertellen over hun gewichtsverlies, zonder expliciet Ozempic te noemen, maar wel te hinten naar een “wondermiddel”. Of klinieken die gewichtsbeheersingsprogramma’s aanbieden waarbij Ozempic, zij het impliciet, onderdeel lijkt te zijn van de behandeling. Deze grijze zone maakt handhaving lastig.

Het probleem is complexer dan alleen de marketing. Ook artsen bevinden zich in een lastig parket. Zij mogen Ozempic off-label voorschrijven, mits er een gegronde medische reden is. Waar ligt de grens tussen een gerechtvaardigd medisch voorschrift en het toegeven aan de vraag naar een cosmetische oplossing? De druk vanuit patiënten die een snelle oplossing zoeken voor overgewicht kan groot zijn. Een eenduidige richtlijn ontbreekt echter, waardoor de interpretatie per arts kan verschillen.

De huidige situatie vraagt om een heldere aanpak. Meer controle vanuit de IGJ op online marketingpraktijken is noodzakelijk. Tevens is het cruciaal om artsen te ondersteunen met duidelijke richtlijnen voor off-label voorschrijven van Ozempic. Een open discussie over de ethische aspecten van het gebruik van diabetesmedicatie voor gewichtsverlies is eveneens van belang. Alleen door een combinatie van handhaving, duidelijke richtlijnen en een ethisch debat kunnen we de grijze zone rondom Ozempic verkleinen en de patiëntveiligheid waarborgen.