Wat is het doel van het jeugdstrafrecht?

Het Doel van Jeugdstrafrecht: Meer dan Straf, een Weg naar Herstel

Het jeugdstrafrecht is geen replica van het volwassenstrafrecht. Het beoogt niet louter straf uit te delen, maar eerder een ondersteunende en begeleidende rol te spelen bij jongeren die met de wet in aanraking zijn gekomen. Het doel is veelomvattend en reikt verder dan enkel de preventie van verdere misdrijven. Het richt zich op het begeleiden van jongeren (meestal tussen de 12 en 18 jaar, soms tot 23 jaar) naar een volwassen leven zonder terugval in crimineel gedrag.

Het is een complexe en nuanced taak, waarbij de balans zorgvuldig moet worden bewaard tussen de bescherming van de samenleving en de ontwikkeling van de individu. Deze delicate balans is cruciaal. De verantwoordelijkheid van het systeem is niet enkel om de jongere verantwoordelijk te houden voor zijn of haar daden, maar vooral om die jongere de middelen te bieden om een positief pad te bewandelen.

De essentie van het jeugdstrafrecht zit in de focus op preventie en herstel. Het gaat niet alleen over de daad, maar vooral over de oorzaken van de misdaad. De begeleiding kan bestaan uit verschillende interventies, zoals therapie, coaching, educatie en training in sociale vaardigheden. Het doel is niet alleen om de jongere op het moment van de overtreding tot inkeer te brengen, maar om langetermijnverandering te bewerkstelligen.

Recidive, het opnieuw plegen van misdrijven, moet actief worden tegengegaan. Hierbij is een holistische aanpak essentieel. Het is van belang de jongere te voorzien van de juiste ondersteuning en tools om de oorzaken van zijn of haar gedrag aan te pakken. Dit kan variëren van problemen thuis of op school tot emotionele of sociale problemen. De begeleiding moet op maat zijn en zich aanpassen aan de individuele behoeften en context van de jongere.

Het systeem moet zich richten op positieve gedragsverandering. Dit betekent niet enkel het corrigeren van verkeerd gedrag, maar vooral het versterken van positieve waarden en vaardigheden. De ontwikkeling van zelfvertrouwen, sociale vaardigheden en probleemoplossend vermogen zijn essentiële pijlers voor een succesvolle re-integratie in de maatschappij. Het aanbieden van kansen voor educatie en training is cruciaal voor deze ontwikkeling.

Het jeugdstrafrecht is dus een belangrijk instrument om jongeren een kans te geven voor herstel en re-integratie. De doelstelling is om de samenleving te beschermen door effectief preventieve maatregelen te nemen, maar vooral om de jongere zelf te helpen bij zijn of haar verdere ontwikkeling, zodat hij of zij een positief en productief leven kan leiden. Dit maakt het onderscheid tussen jeugd- en volwassenstrafrecht essentieel en complex.