Welke misdrijven zijn klachtmisdrijven?

Klachtmisdrijven: Wanneer vervolging afhangt van de aangifte van het slachtoffer

In het Nederlandse strafrecht kennen we een bijzondere categorie van misdrijven, namelijk klachtdelicten of klachtmisdrijven. Deze misdrijven hebben een eigenschap die hen onderscheidt van andere strafbare feiten: de vervolging hangt af van de wens van het slachtoffer.

Wat is een klachtmisdrijf?

Een klachtmisdrijf is een misdrijf waarbij de vervolging alleen kan plaatsvinden als het slachtoffer een officiële klacht indient bij de autoriteiten. Dit houdt in dat het slachtoffer zelf moet aangeven dat hij of zij wil dat de dader wordt vervolgd voor het gepleegde delict.

Wanneer is een misdrijf een klachtmisdrijf?

Om te bepalen of een misdrijf een klachtmisdrijf is, zijn er wettelijke criteria vastgesteld. In het Wetboek van Strafvordering (Sv) worden de volgende specifieke misdrijven expliciet als klachtmisdrijf aangewezen:

• Smaad (art. 261 Sv)
• Laster (art. 262 Sv)
• Diefstal van een sleutel (art. 311 Sv)
• Verduistering (art. 321 Sv)
• Oplichting (art. 326 Sv)
• Bedreiging (art. 285 Sv)
• Mishandeling (art. 300 Sv)

De rationale achter klachtmisdrijven

De reden achter het bestaan van klachtmisdrijven is om de bescherming van de persoonlijke eer en privacy van het slachtoffer te waarborgen. Voor misdrijven zoals smaad, laster en bedreiging, die gericht zijn op het schaden van de reputatie of het welzijn van een persoon, wordt het als belangrijk beschouwd dat het slachtoffer zelf controle heeft over de vraag of de dader moet worden vervolgd. Hierdoor wordt voorkomen dat ongegronde beschuldigingen tot onnodige vervolgingen leiden.

Procedure bij een klachtmisdrijf

Als u slachtoffer bent van een klachtmisdrijf, moet u binnen een bepaalde termijn aangifte doen bij de politie of het Openbaar Ministerie. Deze termijn varieert per misdrijf. Voor smaad en laster bedraagt de termijn bijvoorbeeld drie maanden.

Zodra de aangifte is gedaan, start het Openbaar Ministerie (OM) een onderzoek. Als het OM voldoende bewijs vindt om te vervolgen, zal het een dagvaarding sturen naar de verdachte. De zaak zal vervolgens voor de rechter worden gebracht.

Het is belangrijk te onthouden dat als u geen aangifte doet bij een klachtmisdrijf, het OM in principe niet tot vervolging over zal gaan. Het initiatief ligt bij het slachtoffer om de procedure in gang te zetten.

Conclusie

Klachtmisdrijven zijn een specifieke categorie van misdrijven waarbij de vervolging afhankelijk is van de aangifte van het slachtoffer. Deze bijzondere procedure heeft als doel de bescherming van de persoonlijke eer en privacy van het slachtoffer te waarborgen. Als u slachtoffer bent van een klachtmisdrijf, is het van belang om binnen de gestelde termijn aangifte te doen, zodat het Openbaar Ministerie het onderzoek kan starten en de zaak eventueel voor de rechter kan brengen.