Bolshevik, hay Bôn-sê-vích, là một phe trong Đảng Lao động Dân chủ Xã hội Nga. Họ tách ra khỏi phe Menshevik, do khác biệt về lập trường chính trị, và theo đuổi con đường cách mạng với mục tiêu giành quyền lực.
Sự trỗi dậy của người Bolshevik: Phe cách mạng trong Đảng Lao động Nga
Giữa lòng nước Nga dậy sóng vào đầu thế kỷ 20, một phong trào cách mạng đang âm thầm hình thành, dẫn đầu bởi một phe nhỏ nhưng đầy quyết tâm được gọi là Bolshevik.
Bolshevik (cũng được viết là Bôn-sê-vích) khởi nguồn từ một cuộc chia rẽ sâu sắc trong Đảng Lao động Dân chủ Xã hội Nga (RSDLP). Vào năm 1903, tại Đại hội Đảng lần thứ 2, Đảng RSDLP đã phân thành hai phe phái đối lập nhau: Bolshevik và Menshevik.
Sự khác biệt giữa hai phe phái này chủ yếu nằm ở lý luận của họ về cách thức thực hiện một cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa. Phe Menshevik ôn hòa hơn, ủng hộ đấu tranh quần chúng chậm rãi và cải cách dần dần thông qua các phương tiện hợp pháp. Ngược lại, phe Bolshevik, do Vladimir Lenin lãnh đạo, ủng hộ một cách tiếp cận cách mạng hơn.
Người Bolshevik cho rằng chỉ có thể đạt được sự thay đổi xã hội thực sự thông qua một cuộc bạo loạn bạo lực. Họ ủng hộ thành lập một “đội tiên phong” của những người cách mạng chuyên nghiệp, những người sẽ lãnh đạo quần chúng tiến hành một cuộc nổi loạn vũ trang.
Tên gọi “Bolshevik” bắt nguồn từ tiếng Nga “большинство” (bolshinstvo), có nghĩa là “đa số”. Trong Đại hội lần thứ 2 của Đảng RSDLP, phe Bolshevik đã giành được đa số phiếu trong một cuộc bỏ phiếu then chốt về việc chấp nhận các quy chế đảng. Tuy nhiên, số lượng thành viên thực sự của họ vẫn nhỏ hơn phe Menshevik, điều này phản ánh sự chia rẽ sâu sắc hơn về mặt lý luận và chiến lược.
Sau cuộc chia rẽ, phe Bolshevik đã phát triển một hệ tư tưởng chính trị riêng biệt. Họ bị ảnh hưởng rất lớn bởi các tác phẩm của Karl Marx, nhưng cũng chỉnh sửa và bổ sung các lý thuyết của Marx để phù hợp với bối cảnh của nước Nga.
Các nguyên tắc cốt lõi của chủ nghĩa Bolshevik bao gồm sự tập trung dân chủ, trong đó đảng được tổ chức chặt chẽ quanh một ban lãnh đạo trung ương; đấu tranh giai cấp, trong đó giai cấp công nhân được coi là động lực của cách mạng; và chuyên chính vô sản, trong đó đảng tiên phong sẽ kiểm soát nhà nước sau cuộc cách mạng.
Phe Bolshevik đã dành nhiều năm để xây dựng cơ sở của mình trong các nhà máy và xí nghiệp của Nga. Họ đã vô cùng thành công trong việc thu hút sự ủng hộ của công nhân và binh lính. Tuy nhiên, cho đến cuộc Cách mạng Tháng Hai năm 1917, ảnh hưởng của họ vẫn chỉ giới hạn trong một nhóm nhỏ các nhà cách mạng tận tụy.
Với sự sụp đổ của chế độ Sa hoàng trong Cách mạng Tháng Hai, cơ hội đã đến với phe Bolshevik. Họ nhanh chóng nắm bắt tình hình hỗn loạn chính trị và phát động một cuộc nổi loạn vào tháng 11 năm 1917, được gọi là Cách mạng Tháng Mười.
Cuộc nổi loạn thành công, dẫn đến việc thành lập Nhà nước Liên Xô đầu tiên. Phe Bolshevik nắm quyền kiểm soát Nga và bắt đầu triển khai chương trình cách mạng đầy tham vọng của mình.
Sự trỗi dậy của người Bolshevik để lại một di sản lâu dài cho lịch sử thế giới. Ý tưởng và hành động của họ đã định hình quá trình của cuộc cách mạng Nga và truyền cảm hứng cho các phong trào cách mạng khác trên khắp thế giới. Phe Bolshevik đại diện cho một lực lượng mạnh mẽ trong lịch sử thế kỷ 20, tiếp tục gây ra tranh cãi và truyền cảm hứng cho đến ngày nay.