Cuộc khởi nghĩa chống Pháp ở Đắk Lắk (1901-1922) do Ôi HMai và MaDla, thủ lĩnh người Êđê ở các vùng MĐrắk, Cheo Reo, Krông Búk, Krông Pắc lãnh đạo.
Cuộc khỏi nghĩa chống thực dân Pháp tại Đắk Lắk dưới sự lãnh đạo của thủ lĩnh người Ê Đê
Vào thế kỷ 20, chính quyền thực dân Pháp đã tiến hành xâm lược và áp đặt ách thống trị của chúng lên vùng đất Đắk Lắk. Đối mặt với sự áp bức và bóc lột, người dân bản địa đã vùng lên đấu tranh giành độc lập cho quê hương mình.
Cuộc khởi nghĩa chống Pháp tại Đắk Lắk diễn ra trong giai đoạn từ năm 1901 đến 1922, được lãnh đạo bởi hai thủ lĩnh người Ê Đê nổi tiếng là Ôi HMai và MaDla. Ôi HMai hoạt động ở vùng MĐrắk và Cheo Reo, trong khi MaDla lãnh đạo cuộc đấu tranh tại các khu vực Krông Búk và Krông Pắc.
Những chiến sĩ Ê Đê dưới sự chỉ huy của Ôi HMai và MaDla đã sử dụng các chiến thuật du kích linh hoạt, tận dụng địa hình rừng núi hiểm trở để chống lại quân đội Pháp đông đảo và thiện chiến. Họ đã tổ chức nhiều cuộc phục kích, đột kích và phá hủy các đồn bốt của thực dân, tạo nên nỗi khiếp sợ cho kẻ thù.
Ngoài các hành động quân sự, Ôi HMai và MaDla còn tích cực tuyên truyền, vận động người dân Ê Đê tham gia vào cuộc đấu tranh, đồng thời kêu gọi sự ủng hộ từ các dân tộc thiểu số khác trong khu vực. Điều này đã giúp mở rộng quy mô và sức ảnh hưởng của phong trào khởi nghĩa.
Tuy nhiên, do sự chênh lệch về sức mạnh quân sự, cuộc khởi nghĩa cuối cùng đã bị thực dân Pháp đàn áp đẫm máu. Ôi HMai hy sinh trong một trận chiến vào năm 1904, còn MaDla bị bắt và bị xử tử vào năm 1922.
Mặc dù cuộc khởi nghĩa thất bại, nhưng nó đã làm rung chuyển ách thống trị của thực dân Pháp tại Đắk Lắk và trở thành biểu tượng cho tinh thần bất khuất của người dân bản địa. Sự hy sinh của Ôi HMai và MaDla đã truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ người dân Việt Nam tiếp tục đấu tranh giành độc lập cho đất nước.
Ngày nay, tên của Ôi HMai và MaDla được đặt cho nhiều địa danh và công trình tại Đắk Lắk như trường học, tượng đài và bảo tàng, để tưởng nhớ công lao của những người anh hùng đã chiến đấu vì tự do và độc lập của dân tộc.