Gió phơn Tây Nam mạnh mẽ đầu mùa hạ ở Bắc Trung Bộ nhờ dãy Trường Sơn Bắc. Hướng núi Tây Bắc - Đông Nam cản gió Tây Nam, tạo hiệu ứng phơn mạnh khi không khí khô nóng vượt qua dãy núi. Nhiệt độ tăng đột biến, gây ra hiện tượng thời tiết đặc trưng.
Gió Phơn Tây Nam: Sức Mạnh Mùa Hè Đầu Mùa nhờ Dãy Trường Sơn Bắc
Gió phơn Tây Nam, thường được gọi là “gió Lào”, là một hiện tượng thời tiết đặc trưng hoạt động mạnh vào đầu mùa hạ ở khu vực Bắc Trung Bộ của Việt Nam. Sự hoạt động mạnh mẽ này có thể được lý giải bởi vai trò của dãy Trường Sơn Bắc, một rào cản địa hình hùng vĩ chạy theo hướng Tây Bắc – Đông Nam.
Khi không khí đại dương gió Tây Nam tràn vào Việt Nam, chúng phải vượt qua dãy Trường Sơn Bắc. Khi vượt lên những đỉnh núi cao và khô cằn này, không khí nóng lên theo hiệu ứng nén đoạn nhiệt, khiến hơi nước ngưng tụ và hình thành các đám mây. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của hiệu ứng phơn, không khí nóng khô tiếp tục di chuyển xuống phía tây, đổ tràn xuống các sườn đồi và thung lũng ở phía nam dãy núi.
Sự hạ độ cao đột ngột này khiến không khí bốc lên, giãn nở đoạn nhiệt và làm giảm nhiệt độ. Tuy nhiên, do không khí đã khô từ quá trình vượt núi, nên quá trình giãn nở này không làm hình thành mây mưa. Thay vào đó, nó dẫn đến sự gia tăng nhiệt độ đột biến, thường lên tới 5-10 độ C chỉ trong vài giờ.
Hiệu ứng phơn mạnh mẽ vào đầu mùa hạ là do vào thời điểm này, không khí đại dương gió Tây Nam có cường độ lớn và nhiệt độ cao hơn so với các thời điểm trong năm. Hơn nữa, dãy Trường Sơn Bắc có độ cao lớn và nằm gần biển, tạo điều kiện thuận lợi cho hiệu ứng phơn diễn ra mạnh mẽ.
Sự hoạt động của gió phơn Tây Nam đầu mùa hè gây ra một số hiện tượng thời tiết đặc trưng, chẳng hạn như:
- Nhiệt độ cao đột biến, tạo cảm giác oi bức và ngột ngạt.
- Độ ẩm không khí thấp, khiến bầu trời trong xanh và không có mây.
- Gió mạnh, đôi khi có thể gây ra bão bụi.
- Cảnh quan khô hạn, cây cối héo úa.
Gió phơn Tây Nam mạnh mẽ đầu mùa hè không chỉ ảnh hưởng đến thời tiết mà còn có tác động đáng kể đến đời sống và sinh hoạt của người dân Bắc Trung Bộ. Nó gây khó khăn cho nông nghiệp, làm tăng nguy cơ cháy rừng và có thể ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Tuy nhiên, gió phơn cũng có một số mặt tích cực như làm chín nhanh các loại hoa màu và giúp hong khô nông sản.