Apa saja gangguan kesehatan yang mungkin terjadi jika kita kelebihan nutrisi?

Bayang-Bayang Kelebihan Nutrisi: Lebih Daripada Sekadar Berat Badan Bertambah

Kita seringkali dihidangkan dengan maklumat tentang bahaya kekurangan nutrisi. Anemia, kekurangan vitamin C, dan penyakit gondok sering menjadi topik perbincangan. Namun, kelebihan nutrisi, satu isu yang kurang diketengahkan, merupakan ancaman senyap yang boleh membawa pelbagai komplikasi kesihatan yang serius, jauh melebihi sekadar peningkatan berat badan.

Berbeza dengan tanggapan umum bahawa hanya kalori berlebihan yang menjadi masalah, kelebihan nutrisi merujuk kepada pengambilan nutrien tertentu melebihi keperluan badan. Ini boleh berlaku walaupun anda makan makanan “sihat”. Contohnya, pengambilan protein yang berlebihan, vitamin larut lemak seperti A dan D secara berlebihan, atau mineral seperti zat besi dan kalsium di luar had yang disyorkan boleh membawa padah.

Berikut beberapa gangguan kesihatan yang mungkin timbul akibat kelebihan nutrisi:

• Diabetes Jenis 2: Pengambilan gula dan karbohidrat yang berlebihan mengakibatkan peningkatan paras glukosa dalam darah secara mendadak dan berterusan. Ini membebankan pankreas dan akhirnya boleh membawa kepada rintangan insulin dan perkembangan diabetes jenis 2. Bukan sahaja gula-gula dan minuman manis, malah sumber karbohidrat yang “sihat” seperti nasi putih dan roti putih, jika dimakan secara berlebihan, turut menyumbang kepada masalah ini.

• Penyakit Jantung dan Strok: Kelebihan lemak tepu dan trans dalam diet boleh meningkatkan paras kolesterol LDL (“kolesterol jahat”) dalam darah. Kolesterol LDL yang tinggi meningkatkan risiko pembentukan plak pada arteri, menyempitkan saluran darah dan meningkatkan risiko serangan jantung dan strok. Begitu juga, tekanan darah tinggi, yang boleh dikaitkan dengan pengambilan natrium yang berlebihan, turut meningkatkan risiko penyakit jantung.

• Sesetengah Jenis Kanser: Kajian menunjukkan kaitan antara pengambilan kalori dan lemak yang berlebihan dengan peningkatan risiko sesetengah jenis kanser, seperti kanser kolon, payudara, dan prostat. Mekanisme yang tepat masih dalam kajian, namun kelebihan nutrisi ini boleh mempengaruhi pertumbuhan sel dan perkembangan sel kanser.

• Kegagalan Buah Pinggang: Pengambilan protein yang berlebihan boleh membebankan buah pinggang, memaksa organ ini bekerja lebih keras untuk memproses sisa metabolisme protein. Dalam jangka panjang, ini boleh meningkatkan risiko kegagalan buah pinggang.

• Keracunan Vitamin: Pengambilan vitamin larut lemak seperti vitamin A dan D melebihi dos yang disyorkan boleh membawa kepada keracunan, yang boleh menjejaskan pelbagai organ. Gejala keracunan vitamin bergantung kepada jenis vitamin dan tahap kelebihannya.

Kesimpulannya, mengekalkan diet seimbang adalah penting untuk kesihatan optimum. Bukan hanya menghindari kekurangan nutrisi, tetapi juga mengawal pengambilan nutrien agar tidak berlebihan. Konsultasi dengan pakar diet berdaftar boleh membantu anda merancang diet yang sesuai dengan keperluan individu anda dan mengelakkan risiko kesihatan akibat kelebihan nutrisi. Ingat, “lebih” tidak semestinya “lebih baik” dalam konteks pemakanan. Keseimbangan dan kesederhanaan adalah kunci kepada kesihatan yang mampan.