Apa saja kategori status gizi?

Memahami Kategori Status Gizi: Lebih daripada Sekadar Berat Badan

Status gizi merujuk kepada keadaan kesihatan seseorang yang ditentukan oleh pengambilan nutrien dan keseimbangan tenaga dalam badan. Ia bukan sekadar mengenai berat badan, tetapi mencerminkan keseluruhan keadaan pemakanan dan kesihatan individu. Ketidakseimbangan nutrien boleh membawa kepada pelbagai komplikasi kesihatan, justeru memahami kategori status gizi adalah penting bagi memastikan kesejahteraan diri. Berdasarkan piawaian antarabangsa daripada Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO) dan Pusat Kawalan dan Pencegahan Penyakit Kebangsaan (NCHS), status gizi umumnya dikategorikan kepada tiga kategori utama:

1. Gizi Lebih (Berat Badan Berlebihan): Kategori ini merangkumi individu yang mempunyai berat badan melebihi tahap ideal. Ia boleh dibahagikan lagi kepada beberapa peringkat:

• Berat Badan Berlebihan: Individu dalam kategori ini mempunyai berat badan yang lebih tinggi daripada julat sihat, walaupun belum mencapai tahap obesiti. Mereka masih berisiko tinggi untuk pelbagai penyakit kronik seperti penyakit jantung, diabetes jenis 2, dan sesetengah jenis kanser.

• Gemuk: Kategori ini menunjukkan peningkatan jisim lemak badan yang ketara, berbanding berat badan berlebihan. Individu gemuk mempunyai Indeks Jisim Badan (BMI) yang lebih tinggi daripada berat badan berlebihan, dan risiko komplikasi kesihatan adalah lebih tinggi.

• Obes: Ini merupakan tahap yang paling serius dalam kategori gizi lebih. Individu obes mempunyai jumlah lemak badan yang sangat tinggi, yang membawa risiko yang sangat tinggi untuk pelbagai penyakit kronik yang serius dan boleh mengancam nyawa.

2. Gizi Baik (Berat Badan Ideal): Kategori ini merujuk kepada individu yang mempunyai berat badan sihat dan seimbang dengan ketinggian mereka. Mereka mempunyai BMI yang berada dalam julat normal, menunjukkan keseimbangan yang sihat antara pengambilan nutrien dan penggunaan tenaga. Individu dalam kategori ini biasanya mempunyai risiko yang lebih rendah untuk mengalami masalah kesihatan berkaitan dengan pemakanan. Namun, penting untuk diingat bahawa “ideal” adalah relatif dan perlu disesuaikan dengan faktor-faktor seperti usia, jantina, dan komposisi badan.

3. Gizi Kurang (Berat Badan di Bawah Ideal): Kategori ini merangkumi individu yang mempunyai berat badan yang lebih rendah daripada tahap sihat. Ia boleh disebabkan oleh pelbagai faktor, termasuk pengambilan makanan yang tidak mencukupi, penyerapan nutrien yang kurang baik, atau penyakit kronik. Kategori ini juga boleh dibahagikan kepada beberapa tahap:

• Kurus Ringan dan Sederhana: Individu dalam kategori ini mempunyai berat badan yang lebih rendah daripada julat normal, tetapi masih dalam tahap yang boleh diuruskan. Namun, mereka berisiko mengalami keletihan, sistem imun yang lemah, dan masalah kesihatan lain.

• Kekurangan Protein dan Kalori (PEM – Protein Energy Malnutrition): Ini merupakan bentuk gizi kurang yang paling serius, yang dicirikan oleh kekurangan protein dan kalori yang teruk. Ia boleh menyebabkan pelbagai masalah kesihatan yang serius, termasuk kerosakan organ, pertumbuhan yang terbantut (bagi kanak-kanak), dan peningkatan risiko kematian.

Penting untuk diingat bahawa pengelasan status gizi ini hanyalah panduan umum. Penilaian yang tepat memerlukan pemeriksaan fizikal dan penilaian klinikal oleh profesional penjagaan kesihatan. Mereka akan mengambil kira pelbagai faktor lain selain daripada berat badan, seperti komposisi badan, sejarah perubatan, dan gaya hidup untuk menentukan status gizi sebenar dan merancang intervensi yang sesuai. Sentiasa berjumpa doktor atau pakar diet bertauliah untuk mendapatkan nasihat yang tepat mengenai pemakanan dan kesihatan anda.