Kenapa berat badan naik mendadak?

Misteri Kenaikan Berat Badan Mendadak: Lebih Daripada Sekadar Makan Banyak

Kenaikan berat badan, khususnya yang berlaku secara mendadak dan ketara, seringkali menimbulkan kebimbangan dan keresahan. Bukan sekadar soal estetika semata-mata, peningkatan berat badan yang luar biasa boleh menjadi petanda kepada masalah kesihatan yang lebih serius. Ramai yang mudah menyalahkan diri sendiri, mengandaikan ia hanyalah kesan daripada makan berlebihan atau kurang bersenam. Walaupun faktor-faktor ini memainkan peranan, ia sebenarnya hanyalah sebahagian kecil daripada persamaan yang jauh lebih kompleks. Terdapat pelbagai faktor, daripada ketidakseimbangan hormon hinggalah kepada kesan sampingan ubat-ubatan, yang boleh menyumbang kepada kenaikan berat badan yang tidak dijangka.

Salah satu punca utama kenaikan berat badan mendadak adalah perubahan hormon dalam badan. Hormon bertindak sebagai utusan kimia yang mengawal pelbagai fungsi badan, termasuk metabolisme dan selera makan. Ketidakseimbangan hormon boleh mengganggu proses-proses ini, menyebabkan badan menyimpan lebih banyak lemak dan mengakibatkan peningkatan berat badan. Antara gangguan hormon yang sering dikaitkan dengan kenaikan berat badan ialah hipotiroidisme. Keadaan ini berlaku apabila kelenjar tiroid tidak menghasilkan hormon tiroid yang mencukupi, menyebabkan metabolisme melambat dan badan cenderung untuk menyimpan lebih banyak lemak. Gejala lain hipotiroidisme termasuk keletihan, sembelit, dan kulit kering.

Sindrom ovari polikistik (PCOS) merupakan satu lagi gangguan hormon yang biasa dikaitkan dengan kenaikan berat badan. PCOS menjejaskan wanita dan dicirikan oleh ketidakseimbangan hormon yang boleh menyebabkan kitaran haid yang tidak teratur, jerawat, dan pertumbuhan rambut yang berlebihan. Wanita dengan PCOS seringkali mengalami peningkatan insulin dalam badan, yang boleh membawa kepada penyimpanan lemak di bahagian perut dan peningkatan berat badan.

Bagi wanita yang melalui fasa menopaus, perubahan hormon yang ketara juga boleh mengakibatkan peningkatan berat badan. Semasa menopaus, pengeluaran hormon estrogen menurun dengan mendadak, yang boleh menjejaskan metabolisme dan agihan lemak dalam badan. Wanita menopaus mungkin mendapati lebih sukar untuk mengekalkan berat badan ideal mereka berbanding sebelum ini.

Selain daripada gangguan hormon, gaya hidup juga memainkan peranan penting dalam kenaikan berat badan. Diet yang tidak sihat, kaya dengan gula, lemak tepu, dan makanan yang diproses, boleh menyumbang secara signifikan kepada peningkatan berat badan. Pengambilan kalori yang berlebihan tanpa aktiviti fizikal yang mencukupi akan mengakibatkan pengumpulan lemak berlebihan dalam badan. Kurang bersenam bukan sahaja menyumbang kepada peningkatan berat badan, malah meningkatkan risiko pelbagai penyakit kronik seperti penyakit jantung, diabetes, dan strok.

Tekanan juga boleh menjadi faktor yang tidak disedari. Apabila kita berada dalam keadaan tertekan, badan kita menghasilkan hormon kortisol, yang boleh meningkatkan selera makan dan mendorong kita untuk makan lebih banyak makanan yang tinggi kalori dan lemak. Kitaran ini boleh menyebabkan peningkatan berat badan secara beransur-ansur, malah mendadak jika tekanan berterusan.

Akhir sekali, sesetengah ubat-ubatan juga boleh menyebabkan kesan sampingan berupa peningkatan berat badan. Kortikosteroid, contohnya, sering digunakan untuk merawat pelbagai keadaan keradangan, tetapi ia boleh menyebabkan pengekalan air dan peningkatan selera makan, seterusnya mengakibatkan peningkatan berat badan. Ubat-ubatan antidepresan dan ubat-ubatan untuk merawat diabetes juga boleh mempunyai kesan sampingan yang sama.

Kesimpulannya, kenaikan berat badan mendadak bukanlah sesuatu yang harus diambil ringan. Ia boleh berpunca daripada pelbagai faktor yang saling berkaitan, daripada gangguan hormon kepada gaya hidup dan kesan sampingan ubat-ubatan. Sekiranya anda mengalami kenaikan berat badan yang mendadak dan tidak dapat dijelaskan, adalah penting untuk berjumpa dengan doktor untuk mendapatkan pemeriksaan dan diagnosis yang tepat. Doktor akan dapat mengenal pasti punca sebenar dan mencadangkan pelan rawatan yang sesuai untuk membantu anda mengawal berat badan dan mengembalikan kesihatan anda. Jangan sesekali mendiagnosis sendiri; dapatkan nasihat profesional untuk rawatan yang berkesan dan selamat.