Czy członek zarządu może być pełnomocnikiem 210 ksh?

Członek zarządu a pełnomocnictwo w świetle art. 210 KSH: Kwestia reprezentacji w sporach wewnętrznych

Artykuł 210 Kodeksu spółek handlowych (KSH) reguluje kwestię reprezentacji spółki, a w szczególności sytuacje, w których konieczne jest ustanowienie pełnomocnika. W praktyce pojawia się pytanie, czy członek zarządu, będący z definicji organem reprezentującym spółkę, może równocześnie być pełnomocnikiem w sprawach dotyczących samej spółki. Analiza orzecznictwa i przepisów prawa pozwala na przedstawienie nieco bardziej złożonego obrazu niż proste “tak” lub “nie”.

Ustawa nie zawiera bezpośredniego zakazu pełnienia przez członka zarządu funkcji pełnomocnika spółki. Jednakże, istotne jest rozróżnienie między reprezentacją z mocy prawa (przysługująca członkom zarządu) a reprezentacją na podstawie pełnomocnictwa. Członek zarządu reprezentuje spółkę w sposób automatyczny, wynikający z jego pozycji w organie spółki. Ustanowienie go pełnomocnikiem wnosi element nadmiarowy, a nawet potencjalnie problematyczny.

Orzecznictwo, jak wskazuje przywołane postanowienie III CZP 71/18, jasno wskazuje na możliwość ustanowienia pełnomocnika przez wspólników nawet w sprawach dotyczących członka zarządu. Sąd Najwyższy w tym orzeczeniu podkreślał wagę ochrony interesów spółki. Ustanowienie zewnętrznego pełnomocnika w sporach z członkiem zarządu, zwłaszcza tych o charakterze potencjalnie konfliktowym, zapewnia obiektywne i bezstronne podejście do sprawy, minimalizując ryzyko konfliktu interesów.

Kluczowym aspektem jest cel ustanowienia pełnomocnika. Jeżeli celem jest wzmocnienie ochrony interesów spółki w kontekście potencjalnego konfliktu interesów z członkiem zarządu, to ustanowienie pełnomocnika jest uzasadnione i zgodne z duchem prawa. W takich sytuacjach pełnomocnictwo może dotyczyć konkretnej sprawy (np. sporu sądowego) lub zakresu spraw (np. negocjacji konkretnej umowy).

Natomiast ustanowienie członka zarządu pełnomocnikiem w sprawach, w których i tak już reprezentuje spółkę z mocy prawa, wydaje się zbędne i może rodzić wątpliwości co do celowości takiego działania. Może to być interpretowane jako nadmiarowość formalna, nieprzynosząca żadnych korzyści, a potencjalnie komplikująca proces podejmowania decyzji.

Podsumowując, choć formalnie nie ma zakazu ustanowienia członka zarządu pełnomocnikiem spółki, praktyczna celowość takiego działania jest wątpliwa. Ustanowienie pełnomocnika, zgodnie z art. 210 § 1 KSH, jest przede wszystkim uzasadnione w celu ochrony interesów spółki, zwłaszcza w sytuacjach potencjalnego konfliktu interesów, na przykład w sporach z członkiem zarządu. W takich przypadkach, wybór osoby niezwiązanej z zarządem, zapewnia niezależność i obiektywizm w prowadzeniu sprawy. Decyzja o ustanowieniu pełnomocnika powinna być więc każdorazowo analizowana pod kątem konkretnej sytuacji i jej celu.