Ile żyją psychicznie chorzy?

Cień na horyzoncie: Ile żyją osoby zmagające się z chorobami psychicznymi?

Kwestia długości życia osób zmagających się z ciężkimi zaburzeniami psychicznymi to temat, który wciąż wymaga szerszej i głębszej dyskusji. Choć powszechnie wiadomo, że ich oczekiwana długość życia jest krótsza niż w populacji ogólnej, precyzyjne określenie tej różnicy i zrozumienie jej przyczyn pozostaje złożonym wyzwaniem. Mówienie o „dekadzie lub półtorej” mniej to uogólnienie, które zasługuje na bardziej nuansowane podejście.

Rzeczywiście, osoby z diagnozami takimi jak schizofrenia, choroba afektywna dwubiegunowa czy ciężka depresja, statystycznie żyją krócej. Jednak różnica w długości życia nie jest jednoznaczna i zależy od wielu czynników, które wzajemnie na siebie oddziałują, tworząc skomplikowaną sieć zależności.

Czynniki wpływające na skrócenie długości życia:

• Zaniedbania w opiece zdrowotnej: To jeden z kluczowych elementów. Osoby z chorobami psychicznymi często borykają się z trudnościami w dostępie do kompleksowej opieki medycznej, zarówno psychiatrycznej, jak i somatycznej. Zaniedbania w leczeniu chorób współistniejących (np. cukrzycy, chorób serca) znacznie zwiększają ryzyko przedwczesnej śmierci. Dodatkowo, trudności w funkcjonowaniu codziennym mogą prowadzić do braku profilaktyki i późnego rozpoznania chorób somatycznych.

• Skutki uboczne leków psychotropowych: Choć leki są niezbędne w leczeniu wielu zaburzeń psychicznych, mogą powodować szereg skutków ubocznych, które w długoterminowej perspektywie wpływają na zdrowie fizyczne. Przykładem są problemy z metabolizmem, choroby układu krążenia czy zwiększone ryzyko wystąpienia cukrzycy.

• Styl życia: Osoby z chorobami psychicznymi często zmagają się z problemami z uzależnieniami (np. od alkoholu czy narkotyków), nieprawidłowym odżywianiem, brakiem aktywności fizycznej i problemami ze snem. Te czynniki kumulatywnie przyczyniają się do pogorszenia stanu zdrowia i skrócenia życia.

• Samobójstwa: Niestety, samobójstwa stanowią znaczącą przyczynę przedwczesnej śmierci wśród osób z chorobami psychicznymi. Ryzyko samobójstwa jest szczególnie wysokie w początkowych fazach choroby i w okresach zaostrzeń objawów.

• Uwarunkowania społeczne: Utrudniony dostęp do edukacji, zatrudnienia i wsparcia społecznego pogłębia problemy zdrowotne i zmniejsza szanse na zdrowe i długie życie. Stygmatyzacja chorób psychicznych również odgrywa tutaj znaczącą rolę.

Podsumowanie:

Nie da się jednoznacznie określić, ile żyją osoby z chorobami psychicznymi. Różnica w oczekiwanej długości życia w porównaniu do populacji ogólnej jest znacząca, ale jej skala zależy od wielu indywidualnych i społecznych czynników. Kluczowe znaczenie ma poprawa dostępu do kompleksowej opieki zdrowotnej, zarówno psychiatrycznej, jak i somatycznej, oraz redukcja stygmatyzacji chorób psychicznych. Tylko kompleksowe podejście, uwzględniające aspekty medyczne, społeczne i psychologiczne, może pomóc w wydłużeniu życia i poprawie jakości życia osób zmagających się z ciężkimi zaburzeniami psychicznymi.