Jak potwierdzić krztusiec?

Krztusiec – jak potwierdzić diagnozę? Wyzwanie dla współczesnej medycyny

Krztusiec, choć choroba wydawałoby się dobrze znana, wciąż stanowi wyzwanie diagnostyczne. Typowe objawy, takie jak napadowy kaszel zakończony charakterystycznym “odgłosem kogucim” i wymiotami, mogą być mylone z innymi infekcjami dróg oddechowych. Dlatego szybkie i pewne potwierdzenie krztuśca jest kluczowe dla skutecznego leczenia i zapobiegania powikłaniom, szczególnie u niemowląt i małych dzieci, dla których choroba ta może być szczególnie niebezpieczna.

Tradycyjne metody diagnostyczne, oparte na obserwacji objawów klinicznych, często zawodzą, zwłaszcza w początkowej fazie choroby, kiedy objawy są niespecyficzne. Dlatego kluczową rolę odgrywają badania laboratoryjne, pozwalające na precyzyjne zidentyfikowanie patogenu – Bordetella pertussis.

Badanie ELISA – klucz do rozpoznania

Jednym z najskuteczniejszych i najczęściej stosowanych testów diagnostycznych jest badanie krwi metodą ELISA (Enzyme-Linked Immunosorbent Assay). Technika ta pozwala na wykrycie specyficznych przeciwciał produkowanych przez układ odpornościowy w odpowiedzi na infekcję Bordetella pertussis. Badanie ELISA koncentruje się na detekcji przeciwciał skierowanych przeciwko kluczowym antygenom bakterii, takim jak:

• Toksyna krztuścowa (PT): To silnie toksyczna substancja wytwarzana przez B. pertussis, odpowiedzialna za wiele objawów choroby, w tym charakterystyczny napadowy kaszel.
• Hemaglutynina włókienkowa (FHA): Antygen powierzchniowy bakterii, odgrywający ważną rolę w kolonizacji dróg oddechowych.

Wykrycie przeciwciał klas IgA, IgM i IgG przeciwko toksynie krztuścowej i hemaglutyninie włókienkowej w surowicy krwi pacjenta silnie sugeruje obecność zakażenia krztuścem. Konkretnie:

• IgM: wskazuje na ostrą, aktualnie przebiegającą infekcję.
• IgG: sugeruje infekcję w przeszłości lub jej późniejszy etap.
• IgA: występuje w błonach śluzowych dróg oddechowych i jego obecność potwierdza infekcję w obrębie układu oddechowego.

Należy pamiętać, że wynik badania ELISA należy interpretować w kontekście obrazu klinicznego pacjenta. Fałszywie dodatnie wyniki są możliwe, zwłaszcza u osób zakażonych innymi bakteriami z rodziny Bordetella lub u osób z wcześniejszym kontaktem z antygenami krztuśca (np. po szczepieniu). Z tego powodu, lekarz może zlecić dodatkowe badania, takie jak kultura bakteryjna z wymazu z nosogardła (choć jest ona mniej czuła), aby potwierdzić diagnozę.

Podsumowując, badanie ELISA jest cennym narzędziem w diagnostyce krztuśca, pozwalającym na szybkie i stosunkowo precyzyjne potwierdzenie infekcji. Jednakże, interpretacja wyników wymaga doświadczenia i uwzględnienia całokształtu obserwacji klinicznych. W razie podejrzenia krztuśca, szczególnie u dzieci, niezbędna jest konsultacja lekarska i wykonanie odpowiednich badań diagnostycznych.