โรคติดต่อที่ต้องเฝ้าระวังตามพระราชบัญญัติโรคติดต่อ พ.ศ.2558 มีกี่โรค

พระราชบัญญัติโรคติดต่อ พ.ศ. 2558: การเฝ้าระวัง 57 โรคภัยที่คุกคามสุขภาพของชาติ

พระราชบัญญัติโรคติดต่อ พ.ศ. 2558 เป็นกฎหมายสำคัญที่วางรากฐานในการป้องกัน ควบคุม และเฝ้าระวังโรคติดต่อในประเทศไทย จุดประสงค์หลักคือการปกป้องสุขภาพอนามัยของประชาชนจากภัยคุกคามของโรคติดต่อต่างๆ โดยเฉพาะโรคที่มีความร้ายแรง สามารถแพร่กระจายได้อย่างรวดเร็ว และก่อให้เกิดผลกระทบต่อสุขภาพสาธารณะอย่างกว้างขวาง และหนึ่งในกลไกสำคัญของพระราชบัญญัตินี้ คือการกำหนดให้มีการเฝ้าระวังโรคติดต่อที่สำคัญจำนวนหนึ่ง ปัจจุบัน พระราชบัญญัติฯ ได้ระบุให้มีการเฝ้าระวังโรคติดต่อทั้งหมด 57 โรค

การกำหนดรายชื่อโรคติดต่อทั้ง 57 โรคที่ต้องเฝ้าระวังนั้น มิได้เกิดขึ้นโดยพลการ แต่เป็นผลมาจากการพิจารณาอย่างรอบคอบจากคณะผู้เชี่ยวชาญด้านสาธารณสุข โดยรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขเป็นผู้มีอำนาจในการประกาศรายชื่อโรคดังกล่าว เกณฑ์หลักในการพิจารณาประกอบด้วย ความรุนแรงของโรค ความสามารถในการแพร่กระจาย และผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชน โรคที่มีความรุนแรงสูง มีอัตราการเสียชีวิตสูง หรือก่อให้เกิดความพิการอย่างร้ายแรง จะมีความสำคัญในการเฝ้าระวังเป็นอย่างมาก เช่นเดียวกับโรคที่มีความสามารถในการแพร่กระจายอย่างรวดเร็ว ไม่ว่าจะเป็นการติดต่อผ่านทางอากาศ น้ำ อาหาร หรือแมลงพาหะ ก็ล้วนแต่เป็นปัจจัยสำคัญในการพิจารณา

ยิ่งไปกว่านั้น ผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชนก็เป็นอีกปัจจัยสำคัญ โรคบางชนิดแม้จะไม่ร้ายแรงถึงตาย แต่ก็อาจก่อให้เกิดความเจ็บป่วยเรื้อรัง ส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจและสังคมอย่างมีนัยสำคัญ การเฝ้าระวังโรคเหล่านี้จึงมีความจำเป็นเพื่อลดผลกระทบในระยะยาว ตัวอย่างเช่น โรคไม่ติดต่อเรื้อรังบางชนิดที่เกี่ยวข้องกับพฤติกรรม เช่น โรคอ้วน โรคเบาหวาน หรือโรคหัวใจ แม้จะไม่ใช่โรคติดต่อโดยตรง แต่ก็อาจเกี่ยวข้องกับปัจจัยเสี่ยงทางด้านสุขภาพที่สามารถควบคุมและป้องกันได้ จึงอาจมีการติดตามเฝ้าระวังในบางแง่มุม

นอกจากนี้ รายชื่อโรคทั้ง 57 โรคนี้ไม่ได้ถูกกำหนดไว้ถาวร แต่จะมีการปรับปรุงและแก้ไขเป็นระยะ เพื่อให้สอดคล้องกับสถานการณ์ปัจจุบันและภัยคุกคามด้านสุขภาพที่เปลี่ยนแปลงไป การแพร่ระบาดของโรคใหม่ๆ การกลายพันธุ์ของเชื้อโรค หรือการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ล้วนแต่เป็นปัจจัยที่อาจส่งผลต่อความเสี่ยงของโรคติดต่อต่างๆ และจำเป็นต้องมีการปรับปรุงรายชื่อโรคที่ต้องเฝ้าระวังให้ทันต่อสถานการณ์ เพื่อให้ระบบการเฝ้าระวังโรคมีประสิทธิภาพสูงสุด และสามารถตอบสนองต่อความท้าทายด้านสุขภาพของประเทศได้อย่างมีประสิทธิภาพ การเฝ้าระวังโรคติดต่อจึงเป็นส่วนสำคัญในการสร้างความมั่นคงทางด้านสุขภาพ และเป็นการปกป้องประชาชนจากโรคภัยไข้เจ็บต่างๆ อย่างยั่งยืน