โรค NCDs หมายถึง และมีวิธีการป้องกันอย่างไร

ภัยเงียบที่คืบคลานเข้ามา: ทำความรู้จักและป้องกันโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (NCDs) อย่างไร้กังวล

โรคไม่ติดต่อเรื้อรัง หรือ NCDs (Non-Communicable Diseases) เป็นกลุ่มโรคที่เกิดขึ้นอย่างช้าๆ ค่อยๆ ทำลายอวัยวะภายใน และมักเป็นสาเหตุการเสียชีวิตชั้นนำของโลก แตกต่างจากโรคติดต่อที่แพร่กระจายผ่านเชื้อโรค NCDs มักไม่มีการติดต่อโดยตรง แต่เกิดจากการสะสมของปัจจัยเสี่ยง ทั้งจากพฤติกรรม พันธุกรรม และสิ่งแวดล้อม ทำให้หลายคนมองข้ามความสำคัญในการป้องกัน จนกระทั่งโรคร้ายบานปลายเกินเยียวยา

โรคกลุ่ม NCDs ที่พบบ่อยและเป็นอันตราย ได้แก่:

• โรคหัวใจและหลอดเลือด: เช่น โรคความดันโลหิตสูง โรคหลอดเลือดสมอง โรคหัวใจขาดเลือด ซึ่งเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้นๆ ของโลก
• โรคมะเร็ง: เกิดจากการเติบโตผิดปกติของเซลล์ มีหลายชนิด และมักมีความร้ายแรง ขึ้นอยู่กับตำแหน่งและระยะของโรค
• โรคเบาหวาน: ร่างกายไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้อย่างมีประสิทธิภาพ นำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนต่างๆ เช่น โรคไต ตาบอด และแผลหายยาก
• โรคปอดเรื้อรัง: เช่น โรคหอบหืด โรคถุงลมโป่งพอง ซึ่งเกิดจากการอักเสบของทางเดินหายใจ และมักสัมพันธ์กับมลพิษทางอากาศและการสูบบุหรี่

ปัจจัยเสี่ยงสำคัญที่นำไปสู่โรค NCDs:

แม้ว่าพันธุกรรมจะมีบทบาท แต่ปัจจัยเสี่ยงด้านพฤติกรรมที่สามารถควบคุมได้ กลับเป็นตัวการสำคัญที่เพิ่มโอกาสการเกิดโรค NCDs อย่างมาก ได้แก่:

• การสูบบุหรี่: สารพิษในบุหรี่ทำลายปอด หัวใจ และหลอดเลือด เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคมะเร็ง โรคหัวใจ และโรคปอดเรื้อรัง
• การบริโภคอาหารไขมันสูง น้ำตาลสูง และเกลือสูง: นำไปสู่โรคอ้วน ความดันโลหิตสูง คอเลสเตอรอลสูง และโรคเบาหวาน
• การขาดการออกกำลังกาย: ส่งผลให้ร่างกายขาดการเผาผลาญพลังงาน เพิ่มน้ำหนัก และเสี่ยงต่อโรคต่างๆ
• การดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป: ทำลายตับ เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคมะเร็ง โรคตับแข็ง และโรคหัวใจ
• ความเครียด: ส่งผลกระทบต่อระบบต่างๆ ในร่างกาย เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหัวใจ ความดันโลหิตสูง และโรคอื่นๆ

วิธีป้องกันและลดความเสี่ยงต่อโรค NCDs:

การดูแลสุขภาพที่ดี เริ่มต้นที่ตัวเราเอง ด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม และสร้างนิสัยที่ดีต่อสุขภาพ เช่น:

• รับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ: เน้นผักผลไม้ ธัญพืชไม่ขัดสี โปรตีนจากแหล่งที่ดี และจำกัดอาหารไขมันสูง น้ำตาลสูง และเกลือสูง
• ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ: อย่างน้อย 150 นาทีต่อสัปดาห์ หรือ 30 นาทีต่อวัน 5 วันต่อสัปดาห์ เลือกกิจกรรมที่เหมาะสมกับร่างกาย
• หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์: หากสูบบุหรี่อยู่ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อขอคำแนะนำในการเลิกบุหรี่
• ตรวจสุขภาพประจำปี: เพื่อตรวจหาภาวะเสี่ยงและโรคต่างๆ ตั้งแต่เนิ่นๆ
• จัดการความเครียด: หาวิธีผ่อนคลาย เช่น การทำสมาธิ การออกกำลังกาย การพักผ่อนให้เพียงพอ
• นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ: ร่างกายจะได้ซ่อมแซมตัวเอง และทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ

โรค NCDs อาจเป็นภัยเงียบที่คุกคามสุขภาพ แต่เราสามารถป้องกันได้ ด้วยการเริ่มต้นดูแลสุขภาพของตัวเองตั้งแต่วันนี้ อย่ารอให้สายเกินไป เพราะสุขภาพที่ดี คือรากฐานของชีวิตที่มีความสุขและยืนยาว