ทำยังไงให้ค่าตัวเหลืองลด

เมื่อการส่องไฟไม่เพียงพอ: ทางเลือกอื่นในการลดค่าตัวเหลืองในทารกแรกเกิด

ภาวะตัวเหลืองในทารกแรกเกิดเป็นเรื่องที่พบได้บ่อย และส่วนใหญ่สามารถแก้ไขได้ด้วยการส่องไฟ (Phototherapy) อย่างไรก็ตาม ในบางกรณีที่ค่าบิลิรูบิน (Bilirubin) ยังคงสูงขึ้นอย่างต่อเนื่องแม้จะได้รับการส่องไฟแล้ว อาจจำเป็นต้องพิจารณาทางเลือกอื่นเพื่อลดความเสี่ยงของภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น หนึ่งในทางเลือกเหล่านั้นคือ การเปลี่ยนถ่ายเลือด (Exchange Transfusion)

การเปลี่ยนถ่ายเลือดเป็นกระบวนการทางการแพทย์ที่ซับซ้อน ซึ่งทำโดยการค่อยๆ นำเลือดที่มีค่าบิลิรูบินสูงออกจากตัวทารก และแทนที่ด้วยเลือดใหม่ที่ผ่านการคัดกรองและเข้ากันได้กับหมู่เลือดของทารก การทำเช่นนี้จะช่วยลดปริมาณบิลิรูบินในเลือดของทารกได้อย่างรวดเร็ว และลดความเสี่ยงที่บิลิรูบินจะสะสมในสมอง ซึ่งอาจนำไปสู่ภาวะ Kernicterus ซึ่งเป็นภาวะที่รุนแรงและอาจส่งผลต่อพัฒนาการของทารกในระยะยาวได้

เมื่อไหร่ที่การเปลี่ยนถ่ายเลือดถูกพิจารณา?

โดยทั่วไป การเปลี่ยนถ่ายเลือดจะถูกพิจารณาเมื่อ:

• ค่าบิลิรูบินในเลือดของทารกสูงเกินเกณฑ์ที่กำหนด แม้จะได้รับการส่องไฟอย่างเต็มที่แล้ว
• ทารกมีอาการของภาวะ Kernicterus เช่น ซึมลง ไม่ดูดนม ร้องกวนผิดปกติ หรือมีอาการชัก
• ทารกมีภาวะที่ทำให้เสี่ยงต่อการเกิดภาวะ Kernicterus มากขึ้น เช่น ภาวะขาดออกซิเจน หรือภาวะติดเชื้อ

ความเสี่ยงและข้อควรระวัง

เช่นเดียวกับการรักษาทางการแพทย์อื่นๆ การเปลี่ยนถ่ายเลือดก็มีความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นได้ แม้ว่าจะพบได้น้อย แต่สิ่งสำคัญคือต้องเข้าใจความเสี่ยงเหล่านี้:

• ภาวะแทรกซ้อนจากการใส่สายสวน: การใส่สายสวนหลอดเลือดเพื่อใช้ในการเปลี่ยนถ่ายเลือดอาจทำให้เกิดการติดเชื้อ หรือภาวะเลือดออกได้
• ภาวะไม่สมดุลของเกลือแร่: การเปลี่ยนถ่ายเลือดอาจส่งผลต่อระดับเกลือแร่ในเลือดของทารก ซึ่งอาจต้องมีการแก้ไข
• ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ: ในบางกรณี การเปลี่ยนถ่ายเลือดอาจทำให้เกิดภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะได้
• ภาวะแพ้: ทารกอาจมีอาการแพ้ต่อเลือดที่ได้รับการถ่ายให้

สิ่งที่ควรทราบ

• การตัดสินใจว่าจะทำการเปลี่ยนถ่ายเลือดหรือไม่นั้น เป็นการตัดสินใจที่ซับซ้อน ซึ่งต้องพิจารณาจากปัจจัยหลายอย่าง เช่น อายุของทารก ค่าบิลิรูบิน สุขภาพโดยรวม และความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น
• แพทย์จะอธิบายรายละเอียดของขั้นตอนการเปลี่ยนถ่ายเลือด ความเสี่ยง และประโยชน์ที่อาจได้รับให้ผู้ปกครองทราบอย่างละเอียด เพื่อให้ผู้ปกครองสามารถตัดสินใจได้อย่างมีข้อมูล
• การดูแลทารกที่มีภาวะตัวเหลืองอย่างใกล้ชิด และการปรึกษาแพทย์อย่างสม่ำเสมอเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้ทารกได้รับการรักษาที่เหมาะสมและทันท่วงที

สรุป

การเปลี่ยนถ่ายเลือดเป็นทางเลือกหนึ่งในการลดค่าตัวเหลืองในทารกแรกเกิด เมื่อการส่องไฟไม่เพียงพอ แม้ว่าจะเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพ แต่ก็มีความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นได้ การตัดสินใจว่าจะทำการเปลี่ยนถ่ายเลือดหรือไม่นั้น ต้องพิจารณาจากดุลพินิจของแพทย์ และการตัดสินใจร่วมกันกับผู้ปกครอง เพื่อให้มั่นใจว่าทารกจะได้รับการดูแลที่ดีที่สุดและปลอดภัยที่สุด