ถ้าไตทํางานผิดปกติ จะพบสารใดในปัสสาวะ

เมื่อไตทำงานผิดปกติ: สารบ่งชี้ในปัสสาวะที่คุณควรสังเกต

ไตเปรียบเสมือนเครื่องกรองของเสียอันทรงประสิทธิภาพของร่างกาย หน้าที่หลักคือการกรองของเสียและสารพิษออกจากกระแสเลือด ก่อนขับออกจากร่างกายในรูปของปัสสาวะ หากไตทำงานผิดปกติ การกรองนี้จะไม่สมบูรณ์ ส่งผลให้สารต่างๆ ที่ไม่ควรพบ หรือพบในปริมาณที่ผิดปกติ ปรากฏอยู่ในปัสสาวะ การตรวจสอบปัสสาวะจึงเป็นวิธีการสำคัญในการวินิจฉัยโรคไต

แน่นอนว่าการตรวจพบโปรตีน (Proteinuria) และเม็ดเลือดแดง (Hematuria) ในปัสสาวะเป็นสัญญาณบ่งชี้ถึงปัญหาไตที่คุ้นเคยกันดี โปรตีนซึ่งมีขนาดโมเลกุลใหญ่ โดยปกติจะไม่สามารถผ่านการกรองของไตได้ การพบโปรตีนในปัสสาวะ บ่งบอกถึงความเสียหายของหน่วยไตหรือกลไกการกรองที่ผิดปกติ เช่นเดียวกับเม็ดเลือดแดง ซึ่งบ่งชี้ถึงการอักเสบหรือการบาดเจ็บของไต

อย่างไรก็ตาม ยังมีสารอื่นๆ ที่สามารถบ่งบอกถึงภาวะไตผิดปกติได้อีก และนี่คือสิ่งที่มักถูกมองข้าม:

• สารพิษและยาบางชนิด: ไตมีหน้าที่กำจัดสารพิษและยาออกจากร่างกาย หากไตทำงานผิดปกติ สารเหล่านี้อาจถูกขับออกมาในปัสสาวะในปริมาณที่สูงผิดปกติ การวิเคราะห์ปัสสาวะเพื่อตรวจหาสารเหล่านี้ จึงช่วยในการวินิจฉัยโรคบางชนิดได้ เช่น การใช้ยาบางชนิดในปริมาณมากเกินไป หรือการได้รับสารพิษจากสิ่งแวดล้อม

• ระดับอิเล็กโทรไลต์ที่ผิดปกติ: ไตควบคุมสมดุลของอิเล็กโทรไลต์ต่างๆ ในร่างกาย เช่น โซเดียม โพแทสเซียม และแคลเซียม หากไตทำงานผิดปกติ ระดับอิเล็กโทรไลต์ในปัสสาวะอาจสูงหรือต่ำผิดปกติ ส่งผลให้เกิดอาการต่างๆ ตามมา เช่น กล้ามเนื้ออ่อนแรง หัวใจเต้นผิดจังหวะ

• สารชีวเคมีอื่นๆ: การตรวจหาสารชีวเคมีบางชนิดในปัสสาวะ เช่น เอนไซม์ต่างๆ หรือสารที่เกิดจากการทำลายเนื้อเยื่อไต สามารถช่วยในการวินิจฉัยและประเมินความรุนแรงของโรคไตได้อย่างแม่นยำมากขึ้น การตรวจเหล่านี้มักทำในห้องปฏิบัติการที่มีอุปกรณ์ทันสมัย

นอกเหนือจากการตรวจสอบสารต่างๆ ในปัสสาวะแล้ว การสังเกตปริมาณปัสสาวะก็มีความสำคัญ ปริมาณปัสสาวะที่ลดลง (Oliguria) หรือเพิ่มขึ้นอย่างผิดปกติ (Polyuria) รวมถึงสีและกลิ่นของปัสสาวะที่เปลี่ยนแปลงไป ล้วนเป็นสัญญาณที่ควรได้รับการตรวจสอบโดยแพทย์อย่างละเอียด

สรุปแล้ว การตรวจสอบปัสสาวะเป็นวิธีการที่ง่าย รวดเร็ว และมีประสิทธิภาพในการตรวจหาความผิดปกติของไต การพบสารต่างๆ ในปัสสาวะที่กล่าวมาข้างต้น หรือการเปลี่ยนแปลงของปริมาณปัสสาวะ ล้วนเป็นสัญญาณเตือนที่ไม่ควรมองข้าม ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยและการรักษาอย่างทันท่วงที เพื่อรักษาสุขภาพไตให้แข็งแรงอยู่เสมอ