ทำไมความเข้มข้นของเลือดลดลง

เมื่อเลือดจางลง: สาเหตุและผลกระทบที่ไม่ควรมองข้าม

หลายคนอาจคุ้นเคยกับอาการอ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย หน้ามืด เวียนศีรษะ ซึ่งล้วนเป็นสัญญาณเตือนของภาวะ “โลหิตจาง” หรือภาวะที่ร่างกายมีปริมาณเม็ดเลือดแดงน้อยกว่าปกติ เม็ดเลือดแดงทำหน้าที่สำคัญในการนำพาออกซิเจนไปเลี้ยงส่วนต่างๆ ของร่างกาย ดังนั้นเมื่อความเข้มข้นของเลือดลดลง ร่างกายจึงได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอ ส่งผลต่อการทำงานของอวัยวะต่างๆ และเกิดเป็นอาการต่างๆ ดังกล่าว

สาเหตุของความเข้มข้นของเลือดลดลงนั้นมีปัจจัยที่หลากหลาย แบ่งออกได้เป็น 2 กลุ่มหลักๆ ได้แก่

1. การสร้างเม็ดเลือดแดงลดลง:

• ขาดสารอาหาร: การขาดสารอาหารสำคัญบางชนิด เช่น ธาตุเหล็ก วิตามินบี 12 และกรดโฟลิก ส่งผลโดยตรงต่อกระบวนการสร้างเม็ดเลือดแดง โดยเฉพาะธาตุเหล็ก ซึ่งเป็นส่วนประกอบสำคัญของฮีโมโกลบิน สารสำคัญที่ทำหน้าที่จับกับออกซิเจนในเม็ดเลือดแดง
• โรคเรื้อรัง: โรคบางชนิด เช่น โรคไตเรื้อรัง โรคมะเร็ง โรคไขกระดูก และโรคเรื้อรังอื่นๆ อาจส่งผลต่อการทำงานของไขกระดูก ซึ่งเป็นแหล่งผลิตเม็ดเลือดแดง ทำให้ร่างกายสร้างเม็ดเลือดแดงได้น้อยลง
• ผลข้างเคียงจากยา: ยาบางชนิด เช่น ยาเคมีบำบัด ยารักษาโรคไขข้ออักเสบ อาจส่งผลกระทบต่อการสร้างเม็ดเลือดแดง ทำให้เกิดภาวะโลหิตจางได้

2. การเสียเลือด:

• การเสียเลือดเฉียบพลัน: เกิดจากอุบัติเหตุ การผ่าตัด หรือการบาดเจ็บรุนแรง ทำให้เสียเลือดปริมาณมากในระยะเวลาอันสั้น
• การเสียเลือดเรื้อรัง: เกิดจากภาวะเลือดออกในร่างกายอย่างต่อเนื่อง เช่น ประจำเดือนมามากผิดปกติ แผลในกระเพาะอาหาร โรคริดสีดวงทวาร ซึ่งแม้จะเสียเลือดทีละน้อย แต่หากเกิดขึ้นเป็นเวลานาน ก็ส่งผลให้ร่างกายขาดธาตุเหล็ก และทำให้ความเข้มข้นของเลือดลดลงได้

การดูแลตัวเองเบื้องต้น สามารถทำได้โดยการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ โดยเฉพาะอาหารที่อุดมไปด้วยธาตุเหล็ก วิตามินบี 12 และกรดโฟลิก เช่น เนื้อสัตว์ ตับ ไข่ นม ผักใบเขียว ธัญพืช และถั่วต่างๆ

อย่างไรก็ตาม หากมีอาการที่สงสัยว่าจะเป็นโลหิตจาง ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยหาสาเหตุที่แท้จริง และรับการรักษาที่เหมาะสม ซึ่งอาจรวมถึงการรับประทานยา bổ sung ธาตุเหล็ก วิตามินบี 12 หรือกรดโฟลิก การรักษาโรคที่เป็นสาเหตุ หรือการให้เลือด เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่ร้ายแรง เช่น โรคหัวใจ และหลอดเลือด

การดูแลสุขภาพ ใส่ใจอาหารการกิน และหมั่นสังเกตความผิดปกติของร่างกาย เป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยป้องกันภาวะความเข้มข้นของเลือดลดลง และทำให้เรามีสุขภาพแข็งแรง ดำเนินชีวิตได้อย่างมีความสุข.