ลักษณะของภูมิคุ้มกันที่รับมาเป็นดังข้อใด

ลักษณะเด่นของภูมิคุ้มกันที่ได้รับมา (Acquired Immunity)

ภูมิคุ้มกันที่ได้รับมา หรือ ภูมิคุ้มกันแบบปรับตัว (Adaptive Immunity) ต่างจากภูมิคุ้มกันที่รับมาแต่กำเนิดตรงที่ไม่ได้มีมาตั้งแต่เกิด แต่จะพัฒนาขึ้นเมื่อร่างกายได้เผชิญกับเชื้อโรคหรือสารแปลกปลอมต่างๆ ทำให้ร่างกายจดจำและสร้างกลไกเฉพาะเจาะจงเพื่อต่อสู้กับเชื้อโรคนั้นๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้นในอนาคต ลักษณะเด่นของภูมิคุ้มกันที่ได้รับมามีดังนี้:

1. ความจำเพาะ (Specificity): ภูมิคุ้มกันที่ได้รับมาสามารถจดจำและตอบสนองต่อเชื้อโรคหรือสารแปลกปลอมชนิดใดชนิดหนึ่งได้อย่างจำเพาะเจาะจง เปรียบเสมือนการสร้างกุญแจเฉพาะดอกเพื่อไขแม่กุญแจเพียงดอกเดียว เซลล์ภูมิคุ้มกันจะสร้างแอนติบอดีหรือตัวรับที่จำเพาะต่อแอนติเจนของเชื้อโรคแต่ละชนิด ทำให้สามารถกำจัดเชื้อโรคเป้าหมายได้อย่างแม่นยำ

2. ความหลากหลาย (Diversity): ร่างกายสามารถสร้างเซลล์ภูมิคุ้มกันและแอนติบอดีที่หลากหลาย เพื่อรับมือกับเชื้อโรคและสารแปลกปลอมจำนวนมหาศาลที่อาจเข้าสู่ร่างกายได้ ความหลากหลายนี้เกิดจากกระบวนการสร้างและปรับเปลี่ยนยีนของเซลล์ภูมิคุ้มกัน ทำให้ร่างกายพร้อมรับมือกับภัยคุกคามที่หลากหลาย

3. การจดจำ (Memory): เมื่อร่างกายเคยเผชิญกับเชื้อโรคชนิดใดชนิดหนึ่งแล้ว เซลล์ภูมิคุ้มกันบางส่วนจะเปลี่ยนเป็นเซลล์ความจำ (Memory cells) ซึ่งจะจดจำเชื้อโรคนั้นไว้ หากเชื้อโรคชนิดเดียวกันเข้าสู่ร่างกายอีกครั้งในอนาคต เซลล์ความจำจะตอบสนองอย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพมากกว่าครั้งแรก ป้องกันไม่ให้เกิดการติดเชื้อซ้ำหรือลดความรุนแรงของโรคลงได้ นี่คือหลักการทำงานของวัคซีน

4. การแยกแยะสิ่งแปลกปลอมจากสิ่งที่เป็นของตนเอง (Self-tolerance): ระบบภูมิคุ้มกันที่ได้รับมา มีความสามารถในการแยกแยะระหว่างเซลล์ของร่างกายเองและสิ่งแปลกปลอม โดยปกติจะไม่ทำลายเซลล์ของตนเอง แต่หากระบบนี้ทำงานผิดปกติ อาจเกิดโรคภูมิต้านตนเอง (Autoimmune diseases) ซึ่งระบบภูมิคุ้มกันจะทำลายเซลล์ของร่างกายตัวเอง

ภูมิคุ้มกันที่ได้รับมาและภูมิคุ้มกันที่รับมาแต่กำเนิดทำงานร่วมกันอย่างใกล้ชิด เพื่อปกป้องร่างกายจากเชื้อโรคและสารแปลกปลอมต่างๆ ภูมิคุ้มกันที่รับมาแต่กำเนิดเป็นด่านป้องกันแรก ส่วนภูมิคุ้มกันที่ได้รับมาจะเข้ามาเสริมสร้างประสิทธิภาพในการกำจัดเชื้อโรคให้สมบูรณ์ยิ่งขึ้น และสร้างความพร้อมในการรับมือกับการติดเชื้อซ้ำในอนาคต.