หมู่เลือด ABO มีกี่แอลลีล
ระบบหมู่เลือด ABO ถูกควบคุมโดยยีนที่มีแอลลีลสามแบบ คือ IA, IB และ i โดย IA สร้างแอนติเจน A, IB สร้างแอนติเจน B และ i ไม่สร้างแอนติเจนใดๆ การรวมกันของแอลลีลทั้งสามนี้ทำให้เกิดหมู่เลือด A, B, AB และ O ซึ่งมีลักษณะเฉพาะด้านแอนติเจนบนเม็ดเลือดแดงและแอนติบอดีในพลาสมาแตกต่างกันไป
ไขความลับหมู่เลือด ABO: เบื้องหลังความหลากหลายจาก 3 แอลลีล
ระบบหมู่เลือด ABO เป็นหนึ่งในระบบหมู่เลือดที่สำคัญที่สุดในมนุษย์ มีบทบาทสำคัญในการถ่ายเลือด การปลูกถ่ายอวัยวะ และการวินิจฉัยทางการแพทย์ การทำความเข้าใจกลไกการทำงานของระบบนี้จึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง และหัวใจสำคัญของระบบหมู่เลือด ABO ก็คือ แอลลีล นั่นเอง
หลายท่านอาจเคยสงสัยว่า หมู่เลือด ABO มีกี่แบบกันแน่? คำตอบคือ มีทั้งหมด 4 หมู่ ได้แก่ หมู่เลือด A, B, AB และ O แต่เบื้องหลังความหลากหลายนี้กลับซับซ้อนกว่าที่คิด เพราะถูกควบคุมโดยยีนที่มี แอลลีลเพียง 3 แบบ เท่านั้น ได้แก่ IA, IB และ i
แล้วแอลลีลทั้ง 3 นี้สร้างความแตกต่างได้อย่างไร?
-
แอลลีล IA: ทำหน้าที่สั่งให้ร่างกายสร้าง แอนติเจน A บนผิวเม็ดเลือดแดง แอนติเจน A นี้เปรียบเสมือนป้ายชื่อที่บ่งบอกว่าเม็ดเลือดแดงนี้เป็นของหมู่เลือด A
-
แอลลีล IB: ทำหน้าที่สั่งให้ร่างกายสร้าง แอนติเจน B บนผิวเม็ดเลือดแดง เช่นเดียวกับแอนติเจน A แอนติเจน B ก็เป็นป้ายชื่อที่บ่งบอกว่าเป็นของหมู่เลือด B
-
แอลลีล i: แตกต่างจากสองแอลลีลข้างต้น ตรงที่ ไม่สร้างแอนติเจนใดๆ เลย นั่นหมายความว่าเม็ดเลือดแดงที่มีแอลลีล i จะไม่มีป้ายชื่อใดๆ ติดอยู่
ทีนี้ลองมาดูการรวมตัวของแอลลีลเหล่านี้ ซึ่งจะกำหนดหมู่เลือดของเรา:
-
หมู่เลือด A: เกิดจากการมีแอลลีล IAIA หรือ IAi นั่นหมายความว่าร่างกายจะสร้างแอนติเจน A บนเม็ดเลือดแดง
-
หมู่เลือด B: เกิดจากการมีแอลลีล IBIB หรือ IBi ร่างกายจะสร้างแอนติเจน B บนเม็ดเลือดแดง
-
หมู่เลือด AB: เกิดจากการมีแอลลีล IAIB ร่างกายจะสร้างทั้งแอนติเจน A และแอนติเจน B บนเม็ดเลือดแดง
-
หมู่เลือด O: เกิดจากการมีแอลลีล ii ร่างกายจะไม่สร้างแอนติเจนใดๆ เลยบนเม็ดเลือดแดง
นอกเหนือจากแอนติเจนบนเม็ดเลือดแดงแล้ว ร่างกายของเรายังสร้าง แอนติบอดี ในพลาสมา (ส่วนประกอบที่เป็นของเหลวของเลือด) ซึ่งจะต่อต้านแอนติเจนที่ไม่เข้ากัน ยกตัวอย่างเช่น คนที่มีหมู่เลือด A จะมีแอนติบอดีต่อแอนติเจน B ในพลาสมา และคนที่มีหมู่เลือด B จะมีแอนติบอดีต่อแอนติเจน A
ดังนั้น การถ่ายเลือดต้องกระทำด้วยความระมัดระวังอย่างยิ่ง เพื่อให้แน่ใจว่าหมู่เลือดของผู้ให้และผู้รับเลือดเข้ากันได้ เพื่อหลีกเลี่ยงปฏิกิริยาที่อาจเป็นอันตรายถึงชีวิต
สรุปได้ว่า ระบบหมู่เลือด ABO ที่มีความหลากหลายนั้น แท้จริงแล้วถูกควบคุมโดยแอลลีลเพียง 3 แบบ ซึ่งเมื่อรวมกันในรูปแบบต่างๆ จะทำให้เกิดหมู่เลือดที่แตกต่างกัน 4 หมู่ พร้อมทั้งลักษณะเฉพาะของแอนติเจนบนเม็ดเลือดแดงและแอนติบอดีในพลาสมาที่แตกต่างกันไปด้วย การทำความเข้าใจหลักการพื้นฐานนี้จะช่วยให้เราเข้าใจถึงความสำคัญของการตรวจหมู่เลือดและการถ่ายเลือดที่ปลอดภัยยิ่งขึ้น
#Abo#พันธุกรรม#หมู่เลือดข้อเสนอแนะสำหรับคำตอบ:
ขอบคุณที่ให้ข้อเสนอแนะ! ข้อเสนอแนะของคุณมีความสำคัญต่อการปรับปรุงคำตอบในอนาคต