อะไรคือสาเหตุของไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่

ไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่: ต้นตอแห่งภัยร้ายที่มองไม่เห็น

ไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ หรือ Novel Influenza A เป็นภัยคุกคามต่อสุขภาพที่เกิดจากไวรัสไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์เอ ที่มีการเปลี่ยนแปลงทางพันธุกรรมอย่างมีนัยสำคัญ ความเปลี่ยนแปลงนี้นำไปสู่การเกิดไวรัสสายพันธุ์ใหม่ที่ระบบภูมิคุ้มกันของมนุษย์ยังไม่เคยรู้จัก ทำให้ร่างกายไม่มีภูมิคุ้มกันต่อต้าน ส่งผลให้เกิดการระบาดของโรคได้อย่างรวดเร็วและอาจรุนแรงกว่าไข้หวัดใหญ่ตามฤดูกาล

ต้นตอของไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ส่วนใหญ่มักมาจากสัตว์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งนกและหมู ซึ่งเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ไวรัสไข้หวัดใหญ่ที่หลากหลาย ไวรัสเหล่านี้สามารถผสมผสานพันธุกรรมกัน หรือแม้กระทั่งแลกเปลี่ยนยีนกับไวรัสไข้หวัดใหญ่ในมนุษย์ ก่อกำเนิดเป็นไวรัสสายพันธุ์ใหม่ที่มีความสามารถในการแพร่เชื้อสู่คนได้

กระบวนการนี้เรียกว่า “การปรับเปลี่ยนพันธุกรรม” (Genetic reassortment) หรือ “การกลายพันธุ์” (Mutation) ซึ่งเกิดขึ้นได้อย่างต่อเนื่องในธรรมชาติ ยิ่งมีการสัมผัสใกล้ชิดระหว่างมนุษย์กับสัตว์พาหะมากเท่าไร โอกาสที่ไวรัสจะข้ามสายพันธุ์และแพร่ระบาดในมนุษย์ก็ยิ่งสูงขึ้นเท่านั้น

ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดคือการระบาดของไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ H1N1 ในปี 2009 ซึ่งมีต้นกำเนิดมาจากไวรัสไข้หวัดใหญ่ในหมู การระบาดครั้งนั้นส่งผลกระทบต่อผู้คนทั่วโลก แสดงให้เห็นถึงอันตรายและความรวดเร็วในการแพร่กระจายของไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ได้อย่างชัดเจน

การเฝ้าระวังและติดตามการเปลี่ยนแปลงของไวรัสไข้หวัดใหญ่ในสัตว์ รวมถึงการป้องกันการสัมผัสใกล้ชิดระหว่างมนุษย์และสัตว์พาหะ จึงเป็นสิ่งสำคัญในการป้องกันการเกิดและการแพร่ระบาดของไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่

ดังที่กล่าวไปข้างต้น การสัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วยไข้หวัดใหญ่ เพิ่มความเสี่ยงติดเชื้อได้ง่าย การล้างมือบ่อยๆ ด้วยสบู่หรือเจลแอลกอฮอล์ และสวมหน้ากากอนามัยเป็นการป้องกันตนเองและผู้อื่นอย่างมีประสิทธิภาพ การดูแลสุขภาพให้แข็งแรงด้วยการพักผ่อนเพียงพอและรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ก็เป็นปัจจัยสำคัญในการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้ร่างกายพร้อมต่อสู้กับเชื้อโรคต่างๆ รวมถึงไวรัสไข้หวัดใหญ่