คนที่ขาดธาตุไอโอดีนจะมีอาการอะไรบ้าง

เมื่อร่างกายร้องขอไอโอดีน: อาการและผลกระทบจากการขาดแคลน

ไอโอดีน แร่ธาตุสำคัญที่มักถูกมองข้าม แม้ปริมาณที่ต้องการจะน้อยนิด แต่บทบาทของมันต่อสุขภาพโดยเฉพาะต่อการทำงานของต่อมไทรอยด์นั้นสำคัญยิ่ง การขาดไอโอดีนจึงไม่ใช่เรื่องเล็กๆ อาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพร้ายแรงได้ทั้งในเด็กและผู้ใหญ่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งผลกระทบต่อการพัฒนาสมองและระบบประสาทที่อาจเกิดขึ้นอย่างถาวร

อาการขาดไอโอดีนที่สังเกตได้: อาการของการขาดไอโอดีนนั้นขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรงและระยะเวลาที่ขาดแคลน บางรายอาจไม่มีอาการแสดงชัดเจน แต่หากร่างกายขาดไอโอดีนเป็นเวลานาน อาการต่างๆ จะค่อยๆ ปรากฏ ดังนี้

• ในเด็ก: ผลกระทบรุนแรงที่สุดมักพบในเด็ก เนื่องจากสมองและระบบประสาทกำลังพัฒนาอย่างรวดเร็ว การขาดไอโอดีนอาจทำให้เกิด ภาวะขาดไอโอดีนในเด็ก (IDD) ซึ่งแสดงอาการได้หลากหลาย เช่น ภาวะปัญญาอ่อน การเจริญเติบโตทางร่างกายและสมองช้า ความผิดปกติของระบบประสาท มีปัญหาในการเรียนรู้และจดจำ พูดช้า เคลื่อนไหวช้า และมีสมาธิสั้น อาการเหล่านี้อาจส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตอย่างมาก และเป็นปัญหาที่แก้ไขได้ยาก แม้จะได้รับการรักษาด้วยการเสริมไอโอดีนในภายหลัง

• ในผู้ใหญ่: นอกจากความเสี่ยงต่อ คอพอก (Goiter) ซึ่งเป็นการโตของต่อมไทรอยด์ที่สามารถมองเห็นได้ชัดเจน การขาดไอโอดีนในผู้ใหญ่อาจทำให้เกิดอาการ เช่น อ่อนเพลีย เหนื่อยล้า ความดันโลหิตต่ำ ท้องผูก ผิวแห้ง ผมร่วง ความจำเสื่อม และภาวะซึมเศร้า นอกจากนี้ยังมีความเสี่ยงต่อ ภาวะไทรอยด์ทำงานต่ำ (Hypothyroidism) ซึ่งส่งผลต่อการเผาผลาญของร่างกาย ทำให้เกิดอาการบวมน้ำ น้ำหนักเพิ่มขึ้น และมีปัญหาเรื่องระบบทางเดินอาหาร

• อาการอื่นๆ: อาการอื่นๆ ที่อาจเกิดขึ้นได้จากการขาดไอโอดีน ได้แก่ การเปลี่ยนแปลงของรอบเดือนในผู้หญิง การลดลงของความอุดมสมบูรณ์ทั้งในผู้หญิงและผู้ชาย และความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนระหว่างตั้งครรภ์และการคลอดบุตร เช่น การแท้งบุตร คลอดก่อนกำหนด และทารกคลอดออกมาตัวเล็ก

การป้องกันการขาดไอโอดีน: วิธีที่ดีที่สุดในการป้องกันการขาดไอโอดีนคือการบริโภคอาหารที่มีไอโอดีนอย่างเพียงพอ เช่น ปลาทะเล สาหร่ายทะเล และเกลือเสริมไอโอดีน ควรเลือกใช้เกลือเสริมไอโอดีนที่มีคุณภาพ และเก็บรักษาให้ถูกวิธี เพื่อป้องกันการสูญเสียไอโอดีน การตรวจสุขภาพเป็นประจำ โดยเฉพาะการตรวจวัดระดับฮอร์โมนไทรอยด์ จะช่วยให้สามารถตรวจพบการขาดไอโอดีนได้อย่างรวดเร็ว และได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที

หากสงสัยว่าตนเองหรือบุตรหลานอาจมีอาการขาดไอโอดีน ควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับการตรวจวินิจฉัยและรับคำแนะนำที่ถูกต้อง อย่าละเลยอาการผิดปกติ เพราะการขาดไอโอดีนที่ไม่ได้รับการแก้ไข อาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพในระยะยาวอย่างร้ายแรงได้ โดยเฉพาะในเด็กที่กำลังเจริญเติบโต ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อพัฒนาการทางสมองและร่างกายอย่างถาวร