ค่าตับควรอยู่ที่เท่าไร

ค่าตับปกติคือเท่าไหร่? ไขข้อข้องใจเกี่ยวกับ ALT, AST และสุขภาพตับ

หลายคนคงเคยได้ยินคำว่า “ค่าตับสูง” แต่ก็อาจไม่เข้าใจอย่างถ่องแท้ว่าหมายถึงอะไร และค่าตับที่ถือว่าปกติคือเท่าใด บทความนี้จะอธิบายเกี่ยวกับค่าตับที่สำคัญสองตัว คือ ALT (Alanine aminotransferase) หรือที่รู้จักกันในชื่อ SGPT และ AST (Aspartate aminotransferase) หรือที่รู้จักกันในชื่อ SGOT พร้อมทั้งอธิบายถึงความสำคัญของการดูแลสุขภาพตับ

ALT และ AST คือเอนไซม์ที่พบได้ในตับ เมื่อตับได้รับความเสียหาย เช่น จากโรคตับอักเสบ แอลกอฮอล์ หรือยาบางชนิด เอนไซม์เหล่านี้จะหลั่งออกมาในกระแสเลือด ทำให้ระดับ ALT และ AST ในเลือดสูงขึ้น การตรวจวัดระดับ ALT และ AST จึงเป็นวิธีหนึ่งที่ใช้ในการประเมินสุขภาพของตับ

ค่า ALT และ AST ปกติ:

โดยทั่วไป ค่า ALT และ AST ในเลือดที่ถือว่าปกติจะอยู่ ต่ำกว่า 40 IU/L (International Units per Liter) สำหรับทั้งสองค่า แต่ค่าอ้างอิงอาจแตกต่างกันเล็กน้อยไปตามห้องปฏิบัติการ ดังนั้น ควรตีความผลการตรวจร่วมกับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพราะแพทย์จะพิจารณาค่าต่างๆ ร่วมกัน เช่น ประวัติสุขภาพ อาการ และผลการตรวจอื่นๆ เพื่อให้การวินิจฉัยที่ถูกต้อง

ค่า ALT และ AST สูงขึ้น บ่งชี้ถึงอะไร?

หากค่า ALT และ AST สูงกว่าค่าปกติ อาจบ่งชี้ถึงปัญหาสุขภาพของตับได้หลายอย่าง เช่น:

• โรคตับอักเสบ: ทั้งตับอักเสบเฉียบพลันและเรื้อรัง เช่น ตับอักเสบไวรัส A, B, C
• โรคตับแข็ง: เป็นภาวะที่ตับถูกทำลายอย่างรุนแรงจนเนื้อเยื่อตับแข็งตัว
• โรคตับไขมัน: การสะสมของไขมันในตับมากเกินไป
• ภาวะตับอักเสบจากแอลกอฮอล์: การดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป
• การใช้ยาบางชนิด: บางชนิดของยาอาจทำให้ตับอักเสบ
• การอุดตันของท่อน้ำดี: การอุดตันอาจเกิดจากนิ่วในถุงน้ำดีหรือมะเร็ง

การดูแลสุขภาพตับที่ดี:

การดูแลสุขภาพตับอย่างเหมาะสมมีความสำคัญต่อสุขภาพโดยรวม วิธีการดูแลสุขภาพตับที่ดีได้แก่:

• หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป: แอลกอฮอล์เป็นสารพิษต่อตับ การดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไปเป็นสาเหตุสำคัญของโรคตับต่างๆ
• ควบคุมอาหาร: รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ หลีกเลี่ยงอาหารไขมันสูง อาหารแปรรูป และอาหารที่มีน้ำตาลมาก เน้นรับประทานผัก ผลไม้ และธัญพืช
• ออกกำลังกายสม่ำเสมอ: ช่วยควบคุมน้ำหนัก ลดความเสี่ยงต่อโรคอ้วนและโรคตับไขมัน
• หลีกเลี่ยงการใช้ยาโดยไม่ปรึกษาแพทย์: บางชนิดของยาอาจมีผลข้างเคียงต่อตับ
• ตรวจสุขภาพประจำปี: การตรวจสุขภาพประจำปีช่วยให้สามารถตรวจพบปัญหาสุขภาพของตับได้ตั้งแต่ระยะเริ่มต้น

การตรวจวัดค่า ALT และ AST เป็นเพียงส่วนหนึ่งของการประเมินสุขภาพตับ หากมีข้อสงสัยหรือกังวลเกี่ยวกับสุขภาพตับ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำและการรักษาที่ถูกต้อง อย่าพยายามวินิจฉัยหรือรักษาตัวเอง การดูแลสุขภาพตับที่ดีจะช่วยให้ตับทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพและลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคต่างๆ ในระยะยาว