ค่าไตปกติอยู่ที่เท่าไร

ค่าไตปกติ: เข้าใจ eGFR และสุขภาพไตของคุณ

ไต เป็นอวัยวะสำคัญที่มีบทบาทคล้ายเครื่องกรองของเสียในร่างกาย ทำหน้าที่กำจัดของเสียและของเหลวส่วนเกินออกจากเลือด เปลี่ยนเป็นปัสสาวะ และยังช่วยควบคุมความดันโลหิต สมดุลเกลือแร่ และการผลิตเม็ดเลือดแดงอีกด้วย การทำงานของไตที่เหมาะสมจึงเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการรักษาสุขภาพโดยรวม ดังนั้น การตรวจสอบค่าไตจึงเป็นสิ่งสำคัญเพื่อประเมินสุขภาพของไต

ค่าไตปกติวัดจากอัตราการกรองของกล้ามเนื้อไต (estimated Glomerular Filtration Rate: eGFR) ซึ่งบ่งบอกถึงประสิทธิภาพในการกรองของเสียของไต โดยทั่วไป ค่า eGFR ปกติจะอยู่ที่ 90-120 มิลลิลิตรต่อนาทีต่อ 1.73 ตารางเมตร ค่านี้แสดงถึงปริมาณเลือดที่ไตสามารถกรองได้ในหนึ่งนาที คิดเป็นพื้นที่ผิวร่างกายมาตรฐานที่ 1.73 ตารางเมตร เพื่อให้สามารถเปรียบเทียบผลลัพธ์ระหว่างบุคคลที่มีขนาดตัวต่างกันได้

อย่างไรก็ตาม ค่า eGFR ที่ถือว่าปกติอาจแตกต่างกันไปตามปัจจัยหลายประการ เช่น อายุ เพศ และเชื้อชาติ โดยทั่วไป ค่า eGFR จะลดลงตามอายุ เนื่องจากการทำงานของไตจะลดลงตามธรรมชาติเมื่ออายุมากขึ้น นอกจากนี้ เพศชายมักมีค่า eGFR สูงกว่าเพศหญิงเล็กน้อย ส่วนเชื้อชาติก็มีอิทธิพลต่อค่า eGFR เช่นกัน เช่น คนเชื้อสายแอฟริกัน-อเมริกันมักมีค่า eGFR สูงกว่าคนเชื้อสายอื่นๆ ด้วยเหตุนี้ การตีความผลการตรวจ eGFR จำเป็นต้องพิจารณาปัจจัยเหล่านี้ประกอบกัน และควรปรึกษาแพทย์เพื่อการวินิจฉัยที่ถูกต้องแม่นยำ

ค่า eGFR ที่ต่ำกว่า 60 มิลลิลิตรต่อนาทีต่อ 1.73 ตารางเมตร อาจบ่งชี้ว่าไตทำงานผิดปกติ และอาจเป็นสัญญาณเตือนของโรคไตเรื้อรัง ยิ่งค่า eGFR ต่ำลงเท่าใด ระดับความรุนแรงของโรคไตก็ยิ่งสูงขึ้นเท่านั้น ตัวอย่างเช่น ค่า eGFR ระหว่าง 15-29 บ่งชี้ถึงภาวะไตวายระยะที่ 4 ส่วนค่า eGFR ต่ำกว่า 15 บ่งชี้ถึงภาวะไตวายระยะสุดท้าย ซึ่งจำเป็นต้องได้รับการรักษาด้วยการล้างไตหรือการปลูกถ่ายไต

การตรวจพบค่า eGFR ที่ต่ำไม่ได้หมายความว่าเป็นโรคไตเสมอไป อาจเกิดจากปัจจัยอื่นๆ เช่น การขาดน้ำ การรับประทานยาบางชนิด หรือการติดเชื้อ ดังนั้น หากพบว่าค่า eGFR ต่ำ แพทย์จะทำการตรวจเพิ่มเติม เช่น การตรวจเลือด การตรวจปัสสาวะ และการตรวจอัลตราซาวนด์ไต เพื่อยืนยันการวินิจฉัยและหาสาเหตุของความผิดปกติ

การดูแลรักษาสุขภาพไตเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อป้องกันการเกิดโรคไตเรื้อรัง ซึ่งสามารถทำได้โดยการควบคุมโรคประจำตัว เช่น โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง และโรคหัวใจ การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ การออกกำลังกายสม่ำเสมอ การดื่มน้ำให้เพียงพอ และการหลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ ล้วนเป็นปัจจัยสำคัญในการรักษาสุขภาพไตให้แข็งแรง นอกจากนี้ การตรวจสุขภาพประจำปี รวมถึงการตรวจค่าไต เป็นสิ่งสำคัญ โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับผู้ที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคไต เช่น ผู้ที่มีประวัติครอบครัวเป็นโรคไต ผู้ป่วยโรคเบาหวาน และผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง การตรวจพบความผิดปกติของไตตั้งแต่ระยะเริ่มต้น จะช่วยให้สามารถรักษาและควบคุมโรคได้อย่างมีประสิทธิภาพ และป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่ร้ายแรง เช่น ภาวะไตวาย ซึ่งอาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้