จมูกแห้งแสบจมูกเกิดจากอะไร

จมูกแห้งแสบ: กว่าจะเป็นอาการกวนใจที่ต้องใส่ใจมากกว่าที่คิด

จมูกแห้งแสบ เป็นอาการที่หลายคนอาจเคยประสบพบเจอ และมักคิดว่าเป็นเรื่องเล็กน้อยที่เกิดขึ้นเพียงชั่วคราว แต่ในความเป็นจริง อาการจมูกแห้งแสบอาจเป็นสัญญาณบ่งบอกถึงสภาวะบางอย่างที่ควรได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม

อย่างที่กล่าวไปข้างต้น การใช้ยาพ่นจมูกบางชนิด โดยเฉพาะยาที่มีส่วนผสมของสารที่ทำให้เยื่อบุจมูกแห้ง เช่น ยาแก้คัดจมูกชนิดพ่น อาจเป็นตัวการสำคัญที่ทำให้จมูกแห้งและระคายเคืองได้ นอกจากนี้ การพักผ่อนไม่เพียงพอส่งผลให้ร่างกายอ่อนแอ ระบบภูมิคุ้มกันทำงานได้ไม่เต็มที่ ทำให้เยื่อบุจมูกที่บอบบางเกิดการอักเสบและแห้งกร้านได้ง่าย

แน่นอนว่าสภาพแวดล้อมก็มีผลต่ออาการจมูกแห้งแสบเช่นกัน อากาศที่แห้งภายในห้องปรับอากาศดึงความชุ่มชื้นออกจากร่างกาย ทำให้เยื่อบุจมูกสูญเสียความชุ่มชื้นตามไปด้วย การขาดน้ำก็เป็นอีกปัจจัยที่ไม่ควรมองข้าม เพราะน้ำเป็นส่วนประกอบสำคัญของร่างกาย หากร่างกายขาดน้ำ เยื่อบุต่างๆ รวมถึงเยื่อบุจมูกก็จะแห้งและไวต่อการระคายเคืองมากขึ้น

แต่สาเหตุของจมูกแห้งแสบไม่ได้มีเพียงเท่านี้!

นอกเหนือจากปัจจัยที่กล่าวมา ยังมีสาเหตุอื่นๆ ที่อาจทำให้เกิดอาการจมูกแห้งแสบได้ เช่น

• โรคประจำตัว: โรคบางชนิด เช่น โรค Sjogren’s syndrome ซึ่งเป็นโรคที่ทำให้ต่อมต่างๆ ในร่างกายผลิตน้ำตาน้ำลายน้อยลง อาจทำให้เยื่อบุจมูกแห้งได้
• การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน: สตรีในช่วงวัยหมดประจำเดือน (menopause) อาจมีอาการจมูกแห้งเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมน
• การสัมผัสสารระคายเคือง: การสูดดมสารเคมี ควันบุหรี่ หรือฝุ่นละอองในปริมาณมาก อาจทำให้เยื่อบุจมูกระคายเคืองและแห้งได้
• การติดเชื้อ: การติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจส่วนบน เช่น หวัด หรือ ไซนัสอักเสบ อาจทำให้เยื่อบุจมูกอักเสบและแห้งได้

เมื่อจมูกแห้งแสบ…ควรทำอย่างไร?

การบรรเทาอาการจมูกแห้งแสบ สามารถทำได้หลายวิธี ขึ้นอยู่กับสาเหตุและความรุนแรงของอาการ

• เพิ่มความชื้นในอากาศ: การใช้เครื่องทำความชื้น (humidifier) ในห้องนอน หรือที่ทำงาน จะช่วยเพิ่มความชื้นในอากาศและลดอาการจมูกแห้งได้
• ดื่มน้ำให้เพียงพอ: การดื่มน้ำอย่างน้อย 8 แก้วต่อวัน จะช่วยให้ร่างกายได้รับน้ำอย่างเพียงพอและลดอาการแห้งของเยื่อบุต่างๆ
• หลีกเลี่ยงสารระคายเคือง: พยายามหลีกเลี่ยงการสูดดมสารเคมี ควันบุหรี่ หรือฝุ่นละออง
• ใช้น้ำเกลือล้างจมูก: การล้างจมูกด้วยน้ำเกลือจะช่วยทำความสะอาดสิ่งสกปรก ลดอาการอักเสบ และเพิ่มความชุ่มชื้นให้กับเยื่อบุจมูก
• ใช้ยาหยอดจมูก หรือ เจลให้ความชุ่มชื้น: สามารถปรึกษาเภสัชกรเพื่อเลือกใช้ยาหยอดจมูก หรือเจลที่ช่วยให้ความชุ่มชื้นแก่เยื่อบุจมูก
• พักผ่อนให้เพียงพอ: การพักผ่อนที่เพียงพอจะช่วยให้ร่างกายฟื้นฟูและเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน

เมื่อไหร่ที่ควรไปพบแพทย์?

หากอาการจมูกแห้งแสบไม่ดีขึ้นหลังจากการดูแลเบื้องต้น หรือมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น เลือดกำเดาไหลบ่อย เจ็บหน้าผาก หรือ มีน้ำมูกข้น ควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยและรับการรักษาที่เหมาะสม เพราะอาการจมูกแห้งแสบอาจเป็นสัญญาณของโรคร้ายแรงที่ต้องได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที

สรุป

อาการจมูกแห้งแสบ แม้จะเป็นอาการเล็กๆ น้อยๆ ที่หลายคนมองข้าม แต่ก็อาจส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตได้ หากใส่ใจดูแลและปรับเปลี่ยนพฤติกรรมบางอย่าง ก็สามารถบรรเทาอาการและป้องกันไม่ให้อาการกลับมาเป็นซ้ำได้ หากอาการไม่ดีขึ้น ควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริงและรับการรักษาอย่างเหมาะสม