ถ้าไม่ฟอกไต จะเป็นอย่างไร

หากไม่ฟอกไต ชีวิตจะดำเนินต่อไปอย่างไร? เส้นทางอันตรายของผู้ป่วยไตวายระยะสุดท้าย

โรคไตวายระยะสุดท้าย (End-Stage Renal Disease: ESRD) เป็นภาวะที่ไตสูญเสียการทำงานอย่างถาวร จนไม่สามารถกรองของเสียและสารพิษออกจากร่างกายได้อย่างมีประสิทธิภาพ การฟอกไตจึงกลายเป็นทางเลือกสำคัญในการรักษาชีวิต แต่หากผู้ป่วยเลือกที่จะไม่ฟอกไต ชีวิตของพวกเขาจะดำเนินต่อไปอย่างไร? คำตอบคือ เส้นทางแห่งความเสี่ยงที่เต็มไปด้วยอันตรายและความทรมาน

การที่ไตไม่สามารถทำงานได้ตามปกติ หมายความว่าสารพิษและของเสียต่างๆ เช่น ยูเรีย ครีอะตินิน โพแทสเซียม และฟอสฟอรัส จะค่อยๆ สะสมอยู่ในกระแสเลือด เพิ่มความเป็นพิษต่อเซลล์และอวัยวะต่างๆ ทั่วร่างกาย ส่งผลให้เกิดภาวะแทรกซ้อนมากมาย ซึ่งความรุนแรงและความเร็วในการเกิดขึ้นจะแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล ขึ้นอยู่กับระดับการทำงานของไตที่เหลืออยู่ สุขภาพโดยรวม และการดูแลรักษาที่ได้รับ

ภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นหากไม่ฟอกไต:

• ภาวะน้ำเกินและบวม: ไตที่ทำงานผิดปกติไม่สามารถควบคุมสมดุลของน้ำและอิเล็กโทรไลต์ได้ ส่งผลให้ร่างกายกักเก็บน้ำไว้มากเกินไป เกิดอาการบวมที่มือ เท้า ใบหน้า และอาจลามไปยังปอด ทำให้หายใจลำบาก และอาจถึงขั้นหัวใจวายได้

• ความดันโลหิตสูง: การสะสมของของเสียและน้ำในร่างกายกระตุ้นให้เกิดความดันโลหิตสูง เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือด โรคหลอดเลือดสมอง และภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ ที่ร้ายแรง

• ภาวะโพแทสเซียมสูง (Hyperkalemia): โพแทสเซียมที่สะสมในเลือดสูงเกินไป อาจรบกวนการทำงานของหัวใจ ทำให้เกิดภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ และอาจหยุดหายใจได้ทันที

• ภาวะกรดในเลือดสูง (Metabolic acidosis): ไตมีบทบาทสำคัญในการควบคุมสมดุลกรด-ด่างในเลือด การทำงานที่บกพร่องทำให้กรดสะสม ส่งผลให้เกิดอาการอ่อนเพลีย คลื่นไส้ อาเจียน และหายใจลำบาก

• โรคกระดูกไตอักเสบ (Renal Osteodystrophy): การทำงานของไตที่ลดลงทำให้ร่างกายไม่สามารถควบคุมระดับแคลเซียมและฟอสฟอรัสได้ ส่งผลให้กระดูกอ่อนแอ เปราะบาง และอาจหักได้ง่าย

• โลหิตจาง (Anemia): ไตสร้างฮอร์โมนเอริโทรโพเอติน ซึ่งจำเป็นต่อการสร้างเม็ดเลือดแดง เมื่อไตทำงานผิดปกติ ร่างกายจะขาดฮอร์โมนนี้ ทำให้เกิดภาวะโลหิตจาง อ่อนเพลีย และเหนื่อยง่าย

นอกจากนี้ การสะสมของสารพิษยังส่งผลต่อการทำงานของอวัยวะอื่นๆ เช่น สมอง ระบบประสาท และระบบทางเดินอาหาร ทำให้ผู้ป่วยมีอาการเบื่ออาหาร คลื่นไส้ อาเจียน ปวดศีรษะ เวียนหัว และสับสน ในที่สุด การสะสมของสารพิษอย่างต่อเนื่องจะนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนร้ายแรง และเสียชีวิตได้

การเลือกที่จะไม่ฟอกไต จึงเป็นการตัดสินใจที่ต้องพิจารณาอย่างรอบคอบ ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อทำความเข้าใจถึงภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น และวางแผนการดูแลรักษาที่เหมาะสม เพื่อยืดอายุขัยและยกระดับคุณภาพชีวิตให้ดีที่สุด แม้ว่าการฟอกไตจะไม่ใช่ทางเลือกที่ง่าย แต่ก็เป็นทางเลือกเดียวที่มีความหวังในการต่อสู้กับโรคไตวายระยะสุดท้าย และให้โอกาสผู้ป่วยได้มีชีวิตอยู่ต่อไป อย่างมีคุณภาพ

หมายเหตุ: บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้เบื้องต้นเท่านั้น ไม่ใช่คำแนะนำทางการแพทย์ ผู้ป่วยควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับการวินิจฉัยและวางแผนการรักษาที่เหมาะสมกับตนเอง