บริจาคเลือดทำไมง่วงนอน

บริจาคเลือดแล้วง่วงนอน…ร่างกายกำลังบอกอะไรเรา

การบริจาคโลหิตเป็นการกระทำอันทรงคุณค่าที่ช่วยชีวิตผู้อื่นได้ แต่หลังจากการบริจาค หลายคนมักพบกับอาการอ่อนเพลีย ง่วงนอน และวิงเวียนศีรษะ ไม่ใช่เรื่องแปลกและไม่ใช่สัญญาณอันตรายเสมอไป แต่ความเข้าใจถึงสาเหตุและวิธีรับมือ จะช่วยให้เราฟื้นตัวได้เร็วขึ้นและรู้สึกดีขึ้นหลังจากการทำความดีครั้งนี้

ความง่วงนอนหลังบริจาคเลือดนั้นเกิดจากการที่ร่างกายสูญเสียของเหลวและองค์ประกอบสำคัญในเลือดไปชั่วคราว ไม่ใช่แค่เพียงเม็ดเลือดแดงเท่านั้น แต่ยังรวมถึงพลาสมาซึ่งมีส่วนช่วยในการรักษาสมดุลของเหลวในร่างกาย การลดลงของปริมาณเลือดในร่างกายทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสรีรวิทยาหลายอย่าง อาทิเช่น:

• การลดลงของปริมาตรเลือด (Hypovolemia): การสูญเสียเลือดทำให้ปริมาณเลือดที่ไหลเวียนอยู่ในร่างกายลดลง หัวใจต้องทำงานหนักขึ้นเพื่อสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงส่วนต่างๆ ของร่างกาย ส่งผลให้เกิดอาการอ่อนเพลียและเหนื่อยล้า รวมถึงความรู้สึกมึนงง วิงเวียนศีรษะได้

• การเปลี่ยนแปลงของระดับน้ำตาลในเลือด: กระบวนการสร้างเม็ดเลือดแดงใหม่ใช้พลังงานค่อนข้างมาก อาจทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดลดลงชั่วคราว ส่งผลให้เกิดอาการอ่อนเพลียและอยากนอน

• การสูญเสียธาตุเหล็ก: เม็ดเลือดแดงมีส่วนประกอบสำคัญคือธาตุเหล็ก การบริจาคเลือดจึงทำให้ร่างกายสูญเสียธาตุเหล็กไปบ้าง ซึ่งธาตุเหล็กมีความสำคัญต่อการสร้างพลังงานและการทำงานของระบบต่างๆ ในร่างกาย การขาดธาตุเหล็กจึงอาจนำไปสู่อาการเหนื่อยล้าได้

อย่างไรก็ตาม อาการง่วงนอนหลังบริจาคเลือดมักเป็นเพียงอาการชั่วคราว และจะหายไปเองภายใน 1-2 วัน สิ่งที่ควรทำเพื่อบรรเทาอาการและช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวได้เร็วขึ้น ได้แก่:

• พักผ่อนให้เพียงพอ: หลีกเลี่ยงกิจกรรมหนักๆ และพยายามพักผ่อนให้มากที่สุดในช่วง 24 ชั่วโมงหลังบริจาคเลือด

• ดื่มน้ำให้มากๆ: ช่วยทดแทนของเหลวที่สูญเสียไปและช่วยให้เลือดไหลเวียนได้ดีขึ้น

• รับประทานอาหารที่มีประโยชน์และมีธาตุเหล็กสูง: เช่น เนื้อสัตว์ ผักใบเขียว ถั่ว เพื่อช่วยในการสร้างเม็ดเลือดแดงใหม่

• หลีกเลี่ยงแอลกอฮอล์และคาเฟอีน: สารเหล่านี้สามารถทำให้ร่างกายขาดน้ำและเพิ่มความรู้สึกอ่อนเพลียได้

หากอาการง่วงนอน อ่อนเพลีย หรือวิงเวียนศีรษะรุนแรง เป็นเวลานาน หรือมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น หายใจลำบาก หัวใจเต้นเร็วผิดปกติ ควรปรึกษาแพทย์ทันที

การบริจาคเลือดเป็นการเสียสละที่ยิ่งใหญ่ การดูแลตัวเองให้ดีหลังการบริจาคจึงเป็นสิ่งสำคัญ การเข้าใจสาเหตุของความง่วงนอนและวิธีการรับมือจะช่วยให้เราสามารถกลับมาใช้ชีวิตประจำวันได้อย่างปกติสุข และพร้อมที่จะช่วยเหลือผู้อื่นได้อีกครั้งในอนาคต