ภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัดลําไส้ใหญ่มีอะไรบ้าง

ภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัดลำไส้ใหญ่: สิ่งที่ควรรู้และวิธีสังเกตอาการ

การผ่าตัดลำไส้ใหญ่เป็นการรักษาที่สำคัญสำหรับโรคต่างๆ เช่น มะเร็งลำไส้ใหญ่, โรคลำไส้อักเสบ, หรือภาวะลำไส้ใหญ่อุดตัน อย่างไรก็ตาม เช่นเดียวกับการผ่าตัดอื่นๆ การผ่าตัดลำไส้ใหญ่ก็มีความเสี่ยงที่จะเกิดภาวะแทรกซ้อนได้ แม้ว่าทีมแพทย์จะพยายามอย่างเต็มที่ในการป้องกัน แต่การทำความเข้าใจถึงภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น และรู้วิธีสังเกตอาการผิดปกติ จะช่วยให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที ลดความรุนแรง และเพิ่มโอกาสในการฟื้นตัวได้เร็วขึ้น

ภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นหลังผ่าตัดลำไส้ใหญ่:

นอกเหนือจากภาวะแทรกซ้อนทั่วไปที่อาจเกิดขึ้นหลังการผ่าตัด เช่น การติดเชื้อที่แผล, เลือดออก, หรือลิ่มเลือดอุดตัน, ภาวะแทรกซ้อนที่เกี่ยวข้องกับการผ่าตัดลำไส้ใหญ่โดยเฉพาะที่ควรทราบมีดังนี้:

• ภาวะลำไส้อุดตันจากพังผืด (Adhesive Bowel Obstruction): หลังการผ่าตัด ช่องท้องจะมีการสร้างพังผืด ซึ่งเป็นเนื้อเยื่อที่เกิดขึ้นเพื่อซ่อมแซมบริเวณที่ถูกผ่าตัด ในบางกรณี พังผืดเหล่านี้อาจไปรัดหรือกดทับลำไส้ ทำให้เกิดการอุดตัน ส่งผลให้ผู้ป่วยมีอาการปวดท้อง ท้องอืด อาเจียน และไม่สามารถผายลมหรือถ่ายอุจจาระได้
• การรั่วของรอยต่อลำไส้ (Anastomotic Leak): หลังจากตัดส่วนของลำไส้ใหญ่ออกไป แพทย์จะต้องทำการต่อลำไส้ส่วนที่เหลือเข้าด้วยกัน รอยต่อนี้เรียกว่า Anastomosis ในบางครั้ง รอยต่อนี้อาจเกิดการรั่ว ทำให้ของเหลวและเชื้อแบคทีเรียจากลำไส้ไหลออกมาสู่ช่องท้อง ซึ่งนำไปสู่การติดเชื้อรุนแรง
• การติดเชื้อในช่องท้อง (Peritonitis): เป็นภาวะที่เกิดจากการอักเสบและติดเชื้อในเยื่อบุช่องท้อง ซึ่งมักเกิดจากการรั่วของรอยต่อลำไส้ หรือการติดเชื้อจากบริเวณอื่นๆ ในช่องท้อง ผู้ป่วยมักมีอาการปวดท้องรุนแรง กดเจ็บ มีไข้สูง และอาจมีภาวะช็อกได้
• แผลผ่าตัดติดเชื้อ: แม้ว่าแพทย์จะใช้ความระมัดระวังในการผ่าตัด แต่แผลผ่าตัดก็ยังมีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อได้ โดยอาจมีอาการบวม แดง ร้อน ปวด และมีหนองไหลออกมา
• ภาวะเลือดออก (Bleeding): การผ่าตัดลำไส้ใหญ่มีความเสี่ยงต่อการเสียเลือด ซึ่งอาจเกิดขึ้นระหว่างการผ่าตัด หรือหลังการผ่าตัด ผู้ป่วยอาจมีอาการอ่อนเพลีย หน้ามืด หรือถ่ายอุจจาระเป็นเลือด
• ความผิดปกติของการทำงานของลำไส้ (Bowel Dysfunction): หลังการผ่าตัดลำไส้ใหญ่ การทำงานของลำไส้อาจเปลี่ยนแปลงไป ผู้ป่วยอาจมีอาการท้องเสีย ท้องผูก หรือมีปัญหาในการควบคุมการถ่ายอุจจาระ

การสังเกตอาการผิดปกติและสิ่งที่ควรทำ:

การสังเกตอาการผิดปกติหลังการผ่าตัดลำไส้ใหญ่เป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง หากพบอาการดังต่อไปนี้ ควรรีบปรึกษาแพทย์ทันที:

• ไข้สูง: อุณหภูมิร่างกายสูงกว่า 38 องศาเซลเซียส เป็นสัญญาณของการติดเชื้อ
• ปวดท้องรุนแรง: อาการปวดท้องที่รุนแรงขึ้นเรื่อยๆ อาจเป็นสัญญาณของภาวะลำไส้อุดตัน หรือการติดเชื้อในช่องท้อง
• คลื่นไส้ อาเจียน: อาจเป็นอาการของภาวะลำไส้อุดตัน
• ท้องอืด: ท้องอืดมากผิดปกติ อาจเป็นสัญญาณของภาวะลำไส้อุดตัน
• ไม่สามารถผายลมหรือถ่ายอุจจาระได้: เป็นสัญญาณของภาวะลำไส้อุดตัน
• มีของเหลวไหลออกจากแผลผ่าตัด: อาจเป็นสัญญาณของการติดเชื้อที่แผลผ่าตัด หรือการรั่วของรอยต่อลำไส้
• แผลผ่าตัดบวม แดง ร้อน และปวด: เป็นสัญญาณของการติดเชื้อที่แผลผ่าตัด
• อ่อนเพลียมากผิดปกติ: อาจเป็นสัญญาณของการเสียเลือด
• ถ่ายอุจจาระเป็นเลือด: อาจเป็นสัญญาณของการเสียเลือด

สิ่งที่ผู้ป่วยสามารถทำได้เพื่อลดความเสี่ยงของภาวะแทรกซ้อน:

• ปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด: รับประทานยาตามที่แพทย์สั่ง ดูแลแผลผ่าตัดอย่างถูกวิธี และเข้ารับการตรวจติดตามตามนัดหมาย
• ดูแลสุขภาพให้แข็งแรง: รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ออกกำลังกายเบาๆ และพักผ่อนให้เพียงพอ
• งดสูบบุหรี่: การสูบบุหรี่เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนหลังการผ่าตัด
• แจ้งให้แพทย์ทราบหากมีอาการผิดปกติ: อย่าลังเลที่จะติดต่อแพทย์หากมีข้อสงสัยหรือกังวลใดๆ

สรุป:

การผ่าตัดลำไส้ใหญ่อาจมีความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อน แต่การเตรียมตัวที่ดี การดูแลตัวเองหลังผ่าตัดอย่างเหมาะสม และการสังเกตอาการผิดปกติอย่างใกล้ชิด จะช่วยลดความเสี่ยงและเพิ่มโอกาสในการฟื้นตัวได้อย่างราบรื่น การสื่อสารกับทีมแพทย์อย่างเปิดเผยและสม่ำเสมอเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้ได้รับการดูแลที่ดีที่สุดและสามารถจัดการกับภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นได้อย่างทันท่วงที