ภูมิไวรัสตับอักเสบบี อยู่ได้กี่ปี

ภูมิคุ้มกันไวรัสตับอักเสบบี: อยู่ได้นานแค่ไหน และต้องทำอย่างไรให้มั่นใจว่ามีอยู่

ไวรัสตับอักเสบบี เป็นภัยเงียบที่คุกคามสุขภาพตับอย่างร้ายแรง การป้องกันตัวเองจากการติดเชื้อด้วยการฉีดวัคซีน จึงเป็นสิ่งที่สำคัญอย่างยิ่ง แต่คำถามที่หลายคนสงสัยคือ ภูมิคุ้มกันที่ได้จากการฉีดวัคซีนไวรัสตับอักเสบบีนั้น จะอยู่ได้นานแค่ไหน และเราจะมั่นใจได้อย่างไรว่าภูมิคุ้มกันของเรายังคงแข็งแรงเพียงพอที่จะป้องกันการติดเชื้อได้

ภูมิคุ้มกันอยู่ได้นานแค่ไหน? เรื่องที่ไม่สามารถตอบได้ด้วยตัวเลขเดียว

ระยะเวลาที่ภูมิคุ้มกันไวรัสตับอักเสบบีจะคงอยู่ได้นั้น แตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล ปัจจัยหลายอย่างมีผลต่อระยะเวลาที่ภูมิคุ้มกันจะคงอยู่ ได้แก่:

• อายุ: โดยทั่วไปแล้ว ภูมิคุ้มกันมักจะคงอยู่ได้นานกว่าในผู้ที่ได้รับวัคซีนตั้งแต่อายุยังน้อย
• สุขภาพโดยรวม: ผู้ที่มีสุขภาพแข็งแรงมักจะสร้างและคงภูมิคุ้มกันได้ดีกว่าผู้ที่มีปัญหาสุขภาพ
• ระดับภูมิคุ้มกันเริ่มต้น: ระดับภูมิคุ้มกันที่ตรวจพบหลังฉีดวัคซีนครบชุดก็มีผลต่อระยะเวลาที่ภูมิคุ้มกันจะคงอยู่ หากระดับภูมิคุ้มกันเริ่มต้นสูง ก็มีแนวโน้มที่จะคงอยู่ได้นานกว่า
• การได้รับเชื้อโดยไม่รู้ตัว (Occult Hepatitis B Infection): ในบางกรณี แม้จะตรวจไม่พบเชื้อไวรัสตับอักเสบบีในเลือด แต่เชื้ออาจซ่อนอยู่ในตับ ทำให้ร่างกายมีการกระตุ้นภูมิคุ้มกันอย่างต่อเนื่องโดยไม่รู้ตัว

ด้วยปัจจัยที่หลากหลายดังกล่าว จึงเป็นเรื่องยากที่จะกำหนดระยะเวลาที่แน่นอนว่าภูมิคุ้มกันจะอยู่ได้นานกี่ปี แต่โดยทั่วไปแล้ว ภูมิคุ้มกันที่ได้จากการฉีดวัคซีนไวรัสตับอักเสบบีมักจะอยู่ได้นานหลายปี หรืออาจตลอดชีวิตในบางคน

จะรู้ได้อย่างไรว่าภูมิคุ้มกันยังแข็งแรงอยู่?

วิธีที่ดีที่สุดที่จะทราบว่าภูมิคุ้มกันยังแข็งแรงอยู่หรือไม่ คือการ ตรวจเลือดเพื่อวัดระดับแอนติบอดีต่อไวรัสตับอักเสบบี (Anti-HBs) ซึ่งเป็นการตรวจหาภูมิคุ้มกันในร่างกาย หากผลการตรวจแสดงว่ามีระดับแอนติบอดีที่เพียงพอ ก็แสดงว่ายังมีภูมิคุ้มกันที่สามารถป้องกันการติดเชื้อได้

คำแนะนำหลังฉีดวัคซีน: อย่าละเลยการตรวจหาภูมิคุ้มกัน

หลังจากการฉีดวัคซีนไวรัสตับอักเสบบีครบชุดแล้ว ควรตรวจเลือดเพื่อวัดระดับแอนติบอดี (Anti-HBs) ภายใน 1-2 เดือน เพื่อยืนยันว่าร่างกายตอบสนองต่อวัคซีนและสร้างภูมิคุ้มกันได้สำเร็จ นี่คือขั้นตอนสำคัญที่ไม่ควรละเลย

หากผลตรวจไม่พบภูมิคุ้มกันเพียงพอ ต้องทำอย่างไร?

หากผลตรวจเลือดแสดงว่าระดับแอนติบอดีไม่เพียงพอที่จะป้องกันการติดเชื้อ อาจจำเป็นต้อง ปรึกษาแพทย์เพื่อพิจารณาการฉีดวัคซีนกระตุ้น (Booster dose) การฉีดวัคซีนกระตุ้นจะช่วยกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันให้สร้างแอนติบอดีเพิ่มขึ้น ทำให้มีภูมิคุ้มกันที่แข็งแรงและป้องกันการติดเชื้อในระยะยาว

สรุป:

การฉีดวัคซีนไวรัสตับอักเสบบีเป็นวิธีป้องกันการติดเชื้อที่มีประสิทธิภาพ แต่การติดตามผลด้วยการตรวจวัดระดับภูมิคุ้มกันเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้มั่นใจว่าร่างกายมีภูมิคุ้มกันที่เพียงพอ หากผลการตรวจไม่เป็นที่น่าพอใจ การปรึกษาแพทย์เพื่อพิจารณาการฉีดวัคซีนกระตุ้นจะช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้แข็งแรง ป้องกันอันตรายจากไวรัสตับอักเสบบีได้อย่างมั่นใจ