มีเลือดออกแต่ไม่ใช่ประจำเดือนคืออะไร

เลือดออก…แต่ไม่ใช่ประจำเดือน: สัญญาณร่างกายที่ต้องใส่ใจ

การมีเลือดออกทางช่องคลอดเป็นเรื่องปกติของผู้หญิงวัยเจริญพันธุ์ แต่ถ้าเลือดที่เห็นไม่ใช่ประจำเดือนที่มาตามรอบปกติ นั่นอาจเป็นสัญญาณที่ร่างกายกำลังส่งมาบอกถึงความผิดปกติบางอย่างที่เราควรใส่ใจและไม่ควรมองข้าม

หลายคนอาจเคยประสบกับภาวะเลือดออกผิดปกติทางช่องคลอดนอกช่วงประจำเดือน ไม่ว่าจะเป็นเลือดออกกะปริบกะปรอย เลือดออกมากผิดปกติ หรือมีเลือดออกหลังมีเพศสัมพันธ์ สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นสัญญาณที่ควรสังเกตและพิจารณาถึงสาเหตุที่อาจเป็นไปได้

สาเหตุที่เป็นไปได้: จากฮอร์โมนถึงภาวะแทรกซ้อน

สาเหตุของเลือดออกผิดปกติทางช่องคลอดนั้นมีหลากหลาย ตั้งแต่เรื่องที่ค่อนข้างปกติไปจนถึงภาวะที่ต้องการการดูแลรักษาอย่างใกล้ชิด:

• การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน: ระดับฮอร์โมนที่ขึ้นลงอย่างไม่สมดุล อาจเป็นผลมาจากความเครียด การพักผ่อนไม่เพียงพอ หรือการเปลี่ยนแปลงของน้ำหนักตัวอย่างรวดเร็ว สามารถส่งผลต่อรอบเดือนและทำให้มีเลือดออกผิดปกติได้
• ผลข้างเคียงจากยา: ยาบางชนิด เช่น ยาคุมกำเนิด ยาแก้ซึมเศร้า หรือยาที่ส่งผลต่อการแข็งตัวของเลือด อาจทำให้เกิดเลือดออกผิดปกติได้
• การใช้ห่วงคุมกำเนิด: โดยเฉพาะในช่วงแรกของการใส่ห่วงคุมกำเนิด อาจมีเลือดออกกะปริบกะปรอยได้บ้าง ซึ่งส่วนใหญ่อาการจะดีขึ้นเมื่อร่างกายปรับตัวได้
• การติดเชื้อ: การติดเชื้อในช่องคลอด หรือการติดเชื้อในอุ้งเชิงกราน สามารถทำให้เกิดการอักเสบและมีเลือดออกได้
• ติ่งเนื้อ (Polyp) หรือเนื้องอก: ติ่งเนื้อในโพรงมดลูก หรือเนื้องอกที่มดลูก อาจทำให้เกิดเลือดออกผิดปกติได้
• ภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ (Endometriosis): เป็นภาวะที่เยื่อบุโพรงมดลูกไปเจริญเติบโตนอกมดลูก ทำให้เกิดอาการปวดท้องน้อยเรื้อรัง และอาจมีเลือดออกผิดปกติร่วมด้วย
• ภาวะแทรกซ้อนจากการตั้งครรภ์: ในช่วงเริ่มต้นของการตั้งครรภ์ อาจมีเลือดออกเล็กน้อยที่เกิดจากการฝังตัวของตัวอ่อน นอกจากนี้ การตั้งครรภ์นอกมดลูก หรือการแท้งบุตร ก็อาจทำให้มีเลือดออกได้
• ความผิดปกติของรังไข่: เช่น ถุงน้ำในรังไข่ (Ovarian Cyst) หรือภาวะถุงน้ำในรังไข่หลายใบ (PCOS) อาจส่งผลต่อการผลิตฮอร์โมนและทำให้มีเลือดออกผิดปกติ
• มะเร็ง: ในกรณีที่พบได้น้อย เลือดออกผิดปกติทางช่องคลอด อาจเป็นสัญญาณของมะเร็งที่มดลูก รังไข่ หรือปากมดลูก

เมื่อไหร่ที่ต้องพบแพทย์?

ถึงแม้ว่าเลือดออกผิดปกติทางช่องคลอดอาจไม่ได้เป็นอันตรายเสมอไป แต่การพบแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุที่แท้จริงเป็นสิ่งสำคัญ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากคุณมีอาการเหล่านี้:

• เลือดออกมากผิดปกติ หรือนานกว่าปกติ
• เลือดออกหลังจากหมดประจำเดือนไปแล้ว
• มีเลือดออกหลังมีเพศสัมพันธ์
• มีอาการปวดท้องน้อยอย่างรุนแรง
• มีไข้ หรือมีตกขาวที่ผิดปกติ

การวินิจฉัยและการรักษา

แพทย์จะทำการสอบถามประวัติทางการแพทย์ ตรวจร่างกาย และอาจมีการตรวจเพิ่มเติม เช่น:

• การตรวจภายใน (Pelvic Exam): เพื่อตรวจดูความผิดปกติของช่องคลอด ปากมดลูก และมดลูก
• การตรวจอัลตราซาวด์ (Ultrasound): เพื่อดูภาพของมดลูก รังไข่ และอวัยวะภายในอุ้งเชิงกราน
• การตรวจ Pap Smear: เพื่อตรวจหาเซลล์ที่ผิดปกติที่ปากมดลูก
• การขูดมดลูก (Endometrial Biopsy): เพื่อนำเนื้อเยื่อจากเยื่อบุโพรงมดลูกไปตรวจหาความผิดปกติ
• การตรวจเลือด: เพื่อวัดระดับฮอร์โมน และตรวจหาการติดเชื้อ

การรักษาจะขึ้นอยู่กับสาเหตุของเลือดออกผิดปกติ โดยอาจรวมถึงการใช้ยาปรับฮอร์โมน การผ่าตัด หรือการรักษาอื่นๆ ที่เหมาะสม

สรุป

การมีเลือดออกผิดปกติทางช่องคลอดนอกช่วงประจำเดือนเป็นเรื่องที่ควรให้ความสนใจ ไม่ควรมองข้ามสัญญาณที่ร่างกายส่งมา การปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุที่แท้จริงและรับการรักษาที่เหมาะสมเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อสุขภาพที่ดีและป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น