สารสเตียรอยด์ในครีมอันตรายไหม

สารสเตียรอยด์ในครีม…ยาดีหรือภัยร้ายที่ซ่อนอยู่?

ครีมที่มีส่วนผสมของสารสเตียรอยด์เป็นที่นิยมใช้กันอย่างแพร่หลายในการรักษาโรคผิวหนังอักเสบต่างๆ ตั้งแต่ผื่นแพ้คันเล็กๆ ไปจนถึงโรคผิวหนังเรื้อรัง ประสิทธิภาพในการลดการอักเสบและบรรเทาอาการคันนั้นเป็นที่ประจักษ์ แต่เบื้องหลังความมหัศจรรย์ของการรักษา กลับซ่อนไว้ซึ่งความเสี่ยงที่หลายคนอาจมองข้าม คำถามสำคัญคือ ครีมสเตียรอยด์อันตรายหรือไม่?

คำตอบสั้นๆ คือ ขึ้นอยู่กับการใช้ สารสเตียรอยด์เป็นยาที่มีประสิทธิภาพ แต่เช่นเดียวกับยาชนิดอื่นๆ การใช้ที่ไม่ถูกวิธีหรือใช้ติดต่อกันเป็นเวลานาน อาจก่อให้เกิดผลข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์ได้ และผลข้างเคียงเหล่านั้นอาจรุนแรงกว่าอาการโรคผิวหนังที่ต้องการรักษาเสียอีก

หนึ่งในผลข้างเคียงที่พบได้บ่อยคือ ผิวหนังบางลง (Skin thinning) การใช้ครีมสเตียรอยด์เป็นเวลานานจะทำให้ผิวหนังสูญเสียความยืดหยุ่น บางลง และเปราะบาง ส่งผลให้เกิดรอยแดงง่าย บอบช้ำง่าย และมีแนวโน้มที่จะเกิดแผลได้ง่ายขึ้น ยิ่งไปกว่านั้น ผิวหนังที่บางลงยังเสี่ยงต่อการติดเชื้อต่างๆ ได้ง่ายกว่าปกติ

นอกจากนี้ การใช้สเตียรอยด์เป็นเวลานานยังอาจทำให้เกิด รอยแตกลาย (Stretch marks) และ เส้นเลือดขยาย (Telangiectasia) ซึ่งจะทำให้เห็นเส้นเลือดฝอยใต้ผิวหนังชัดเจนขึ้น ลักษณะเหล่านี้มักเกิดขึ้นบริเวณที่ใช้ครีมเป็นประจำ เช่น ใบหน้า ลำคอ หรือรักแร้ และอาจทำให้เกิดความไม่สวยงาม ส่งผลต่อความมั่นใจในตนเอง

สำหรับ เด็กเล็ก สตรีมีครรภ์ และผู้ให้นมบุตร การใช้ครีมสเตียรอยด์ควรระมัดระวังเป็นพิเศษ เนื่องจากผิวหนังของเด็กมีความบอบบางกว่าผู้ใหญ่ และสารสเตียรอยด์อาจดูดซึมเข้าสู่ร่างกายได้ง่ายกว่า ส่งผลกระทบต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการ ส่วนสตรีมีครรภ์และให้นมบุตร ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้เสมอ เพื่อประเมินความเสี่ยงต่อทารกในครรภ์หรือทารกที่ได้รับนมแม่

สุดท้ายนี้ อย่าพึ่งตนเองในการรักษา หากมีอาการผิดปกติทางผิวหนัง ควรปรึกษาแพทย์ผิวหนังหรือเภสัชกร เพื่อรับคำแนะนำในการรักษาที่เหมาะสม แพทย์จะทำการวินิจฉัยโรคและเลือกชนิด ความเข้มข้น และระยะเวลาในการใช้ครีมสเตียรอยด์ที่เหมาะสมกับสภาพผิวและสุขภาพโดยรวมของแต่ละบุคคล การใช้ครีมสเตียรอยด์อย่างถูกวิธีภายใต้การดูแลของแพทย์ จึงจะช่วยให้ได้ผลลัพธ์ที่ดี และลดความเสี่ยงต่อผลข้างเคียงต่างๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ