เมื่อไต มีอาการผิดปกติ จะมีสารตามข้อใดปนออกมากับปัสสาวะ

เมื่อไตส่งสัญญาณ : สารผิดปกติในปัสสาวะ บ่งบอกถึงอะไร?

ไตเปรียบเสมือนโรงกรองน้ำเสียของร่างกาย ทำหน้าที่กรองของเสียและของเหลวส่วนเกินออกจากเลือด ก่อนขับออกทางปัสสาวะ เมื่อไตทำงานผิดปกติ จึงอาจพบสารต่างๆ ปนเปื้อนในปัสสาวะ ซึ่งเป็นสัญญาณเตือนสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม การตรวจพบสารเหล่านี้ ช่วยให้แพทย์วินิจฉัยโรคไตได้อย่างรวดเร็วและเริ่มการรักษาได้ทันท่วงที

หนึ่งในสารบ่งชี้ที่พบได้บ่อยคือ โปรตีน ปกติแล้ว ไตจะกรองโปรตีนออกจากเลือดได้อย่างมีประสิทธิภาพ แต่หากไตทำงานผิดปกติ เช่น เกิดความเสียหายที่หน่วยไตเล็กๆ (เนฟรอน) หรือเกิดการอักเสบของไต (เนฟไทติส) โปรตีนขนาดเล็กบางชนิดอาจรั่วไหลออกมาปนกับปัสสาวะ โดยเฉพาะ อัลบูมิน ซึ่งเป็นโปรตีนชนิดหลักในเลือด การตรวจพบโปรตีนในปัสสาวะ (โปรตีนูเรีย) จึงเป็นสัญญาณเตือนเบื้องต้นของโรคไต ปริมาณโปรตีนที่ตรวจพบ จะบ่งบอกถึงความรุนแรงของโรค และควรได้รับการตรวจเพิ่มเติมเพื่อหาสาเหตุ

นอกจากโปรตีนแล้ว ในกรณีที่ไตมีภาวะผิดปกติอย่างรุนแรง อาจพบ เม็ดเลือดแดง ปนอยู่ในปัสสาวะ (เฮมาทูเรีย) เช่นเดียวกัน เม็ดเลือดแดงโดยปกติไม่ควรปรากฏในปัสสาวะ การตรวจพบเม็ดเลือดแดง อาจบ่งชี้ถึงความเสียหายของเนื้อไต การติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ หรือแม้กระทั่งเนื้องอกในระบบทางเดินปัสสาวะ สีปัสสาวะที่เปลี่ยนไป เช่น สีแดงหรือน้ำตาล ก็อาจเป็นสัญญาณบ่งบอกถึงภาวะนี้ได้ แต่ควรระมัดระวังว่า การรับประทานอาหารบางชนิด หรือยาบางชนิด ก็อาจทำให้ปัสสาวะเปลี่ยนสีได้เช่นกัน

อย่างไรก็ตาม การตรวจพบโปรตีนหรือเม็ดเลือดแดงในปัสสาวะเพียงอย่างเดียว ยังไม่เพียงพอที่จะวินิจฉัยโรคไต แพทย์จำเป็นต้องพิจารณาประวัติสุขภาพ อาการอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง และผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการอื่นๆ เช่น การตรวจเลือด การตรวจคลื่นเสียงความถี่สูง (อัลตร้าซาวด์) หรือการตรวจชีวนิเวศวิทยาของไต เพื่อให้ได้การวินิจฉัยที่ถูกต้อง และวางแผนการรักษาที่เหมาะสมต่อไป

การตรวจสุขภาพประจำปี รวมถึงการตรวจปัสสาวะ จึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกลุ่มเสี่ยง เช่น ผู้ที่มีประวัติครอบครัวเป็นโรคไต ผู้ป่วยเบาหวาน หรือผู้ป่วยความดันโลหิตสูง การตรวจพบความผิดปกติตั้งแต่เนิ่นๆ จะช่วยให้สามารถควบคุมโรค ชะลอการลุกลาม และเพิ่มโอกาสในการรักษาให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น