โรคกล้ามเนื้อหัวใจอักเสบเฉียบพลันชนิดรุนแรง (fulminant myocarditis) คืออะไร

โรคกล้ามเนื้อหัวใจอักเสบเฉียบพลันชนิดรุนแรง: ภัยเงียบที่ต้องจับตา

โรคกล้ามเนื้อหัวใจอักเสบเฉียบพลันชนิดรุนแรง หรือ Fulminant Myocarditis คือภาวะที่กล้ามเนื้อหัวใจเกิดการอักเสบอย่างรุนแรงและรวดเร็ว ซึ่งแตกต่างจากกล้ามเนื้อหัวใจอักเสบรูปแบบอื่นๆ ที่อาจค่อยๆ เป็นค่อยๆ ไป หรือมีอาการไม่รุนแรงนัก โรคนี้ถือเป็นภาวะฉุกเฉินทางการแพทย์ที่ต้องการการวินิจฉัยและการรักษาอย่างทันท่วงที เนื่องจากมีโอกาสนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนที่อันตรายถึงชีวิตได้

ความแตกต่างจากกล้ามเนื้อหัวใจอักเสบทั่วไป:

สิ่งที่ทำให้ Fulminant Myocarditis แตกต่างจากกล้ามเนื้อหัวใจอักเสบชนิดอื่นคือความรวดเร็วในการดำเนินโรคและความรุนแรงของอาการ ผู้ป่วยมักจะมีอาการปรากฏอย่างรวดเร็วภายในไม่กี่วัน หรืออาจเพียงไม่กี่ชั่วโมง อาการที่พบได้บ่อย ได้แก่:

• หายใจลำบากอย่างรุนแรง: เกิดจากการที่หัวใจไม่สามารถสูบฉีดเลือดได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทำให้เกิดภาวะน้ำท่วมปอด
• อ่อนเพลียอย่างมาก: ความสามารถในการออกกำลังกายลดลงอย่างเห็นได้ชัด แม้กระทั่งกิจกรรมที่เคยทำได้ง่ายๆ ก็กลับกลายเป็นเรื่องยาก
• ชีพจรเต้นเร็วผิดปกติ: หัวใจพยายามที่จะชดเชยการทำงานที่ผิดปกติ ทำให้หัวใจเต้นเร็วขึ้นเพื่อพยายามส่งเลือดไปเลี้ยงร่างกายให้เพียงพอ
• อาการเจ็บหน้าอก: อาจมีอาการแน่นหน้าอก หรือเจ็บแปลบๆ ที่หน้าอก
• อาการบวมตามร่างกาย: โดยเฉพาะบริเวณขาและข้อเท้า เป็นผลมาจากการที่หัวใจไม่สามารถสูบฉีดเลือดกลับเข้าสู่หัวใจได้อย่างมีประสิทธิภาพ

สาเหตุและการวินิจฉัย:

แม้ว่าสาเหตุที่แน่ชัดของ Fulminant Myocarditis ยังไม่เป็นที่เข้าใจทั้งหมด แต่ปัจจัยเสี่ยงที่อาจเกี่ยวข้อง ได้แก่:

• การติดเชื้อไวรัส: เช่น Coxsackievirus B, Adenovirus, Parvovirus B19
• ปฏิกิริยาต่อยาบางชนิด: เช่น ยาปฏิชีวนะ หรือยาเคมีบำบัด
• โรคภูมิต้านตนเอง: เช่น โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ หรือโรคลูปัส
• สารพิษ: เช่น แอลกอฮอล์ หรือโคเคน

การวินิจฉัย Fulminant Myocarditis ต้องอาศัยการตรวจร่างกายอย่างละเอียด การตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ (Electrocardiogram: ECG), การตรวจเลือดเพื่อหาระดับเอนไซม์หัวใจที่สูงขึ้น, การตรวจหัวใจด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง (Echocardiogram), และอาจจำเป็นต้องทำการตรวจชิ้นเนื้อหัวใจ (Myocardial Biopsy) เพื่อยืนยันการวินิจฉัย

การรักษาและการจัดการ:

การรักษา Fulminant Myocarditis มุ่งเน้นไปที่การประคับประคองการทำงานของหัวใจและปอด และการควบคุมการอักเสบ โดยทั่วไปแล้ว ผู้ป่วยจะต้องเข้ารับการรักษาในห้องไอซียู (ICU) เพื่อเฝ้าติดตามอาการอย่างใกล้ชิด และอาจต้องใช้เครื่องช่วยหายใจ หรือเครื่องพยุงการทำงานของหัวใจและปอด (Extracorporeal Membrane Oxygenation: ECMO) เพื่อช่วยให้หัวใจและปอดได้พักฟื้น นอกจากนี้ อาจมีการใช้ยาเพื่อลดการอักเสบ เช่น สเตียรอยด์ หรือยากดภูมิคุ้มกัน

สิ่งที่ควรตระหนัก:

Fulminant Myocarditis เป็นภาวะที่ร้ายแรง แต่ด้วยการวินิจฉัยและการรักษาที่รวดเร็วและเหมาะสม ผู้ป่วยหลายรายสามารถฟื้นตัวได้ อย่างไรก็ตาม สิ่งสำคัญคือการตระหนักถึงอาการที่ผิดปกติ และรีบปรึกษาแพทย์ทันทีหากสงสัยว่าตนเองหรือคนใกล้ชิดอาจมีอาการของโรคนี้ การป้องกันที่ดีที่สุดคือการดูแลสุขภาพให้แข็งแรง หลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง และรับวัคซีนป้องกันโรคติดเชื้อที่สามารถป้องกันได้

สรุป:

Fulminant Myocarditis เป็นภาวะที่หัวใจอักเสบอย่างรุนแรงและรวดเร็ว ซึ่งต้องการการรักษาอย่างเร่งด่วน การตระหนักถึงอาการ การวินิจฉัยที่ถูกต้อง และการรักษาที่ทันท่วงที เป็นกุญแจสำคัญในการเพิ่มโอกาสในการรอดชีวิตและฟื้นตัวของผู้ป่วย