หลอดฟลูออเรสเซนต์ มี UV ไหม

ความจริงเบื้องหลังแสงสว่าง: หลอดฟลูออเรสเซนต์กับรังสีอัลตราไวโอเลตที่ถูกปิดกั้น

หลอดฟลูออเรสเซนต์เป็นแหล่งกำเนิดแสงที่คุ้นเคยในชีวิตประจำวัน ให้แสงสว่างสม่ำเสมอและประหยัดพลังงานมากกว่าหลอดไส้ แต่เบื้องหลังความสว่างนั้น มีความจริงที่น่าสนใจเกี่ยวกับการปล่อยรังสีอัลตราไวโอเลต (UV) ซึ่งมักเป็นข้อกังวลของหลายๆคน บทความนี้จะชี้แจงข้อเท็จจริงเกี่ยวกับเรื่องนี้โดยละเอียด

ความจริงคือ หลอดฟลูออเรสเซนต์ สร้าง รังสีอัลตราไวโอเลต กระบวนการเกิดแสงสว่างในหลอดฟลูออเรสเซนต์เริ่มจากการปล่อยอิเล็กตรอน ซึ่งจะกระตุ้นอะตอมของปรอทภายในหลอดให้ปล่อยรังสี UV ออกมา นี่คือขั้นตอนสำคัญ แต่ไม่ได้หมายความว่ารังสี UV เหล่านี้จะพุ่งออกมาสู่ภายนอกโดยตรง

กลไกสำคัญที่ทำให้หลอดฟลูออเรสเซนต์ปลอดภัย คือการเคลือบสารเรืองแสง (Phosphor) บนผนังด้านในของหลอดแก้ว สารเรืองแสงนี้ทำหน้าที่ดูดซับรังสี UV ที่ปล่อยออกมาจากปรอท และแปลงพลังงานนั้นให้กลายเป็นแสงที่มองเห็นได้ด้วยตาเปล่า นั่นคือแสงสีขาวนวลที่เราคุ้นเคย ดังนั้น รังสี UV ส่วนใหญ่จึงถูก “กักขัง” อยู่ภายในหลอดและถูกเปลี่ยนรูปไปแล้ว

ถึงแม้ว่ากระบวนการนี้มีประสิทธิภาพสูง แต่ก็ยังมีรังสี UV ปริมาณเล็กน้อยที่อาจรั่วไหลออกมาได้ อย่างไรก็ตาม ปริมาณที่รั่วไหลออกมานี้ต่ำมากและอยู่ในระดับที่ไม่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ หากเราใช้หลอดฟลูออเรสเซนต์ตามปกติ ไม่จำเป็นต้องกังวลเกี่ยวกับรังสี UV จากหลอด ตราบใดที่หลอดไม่แตกหัก

แต่สิ่งสำคัญที่ต้องเน้นย้ำคือ ความเสี่ยงจะเพิ่มขึ้นอย่างมากเมื่อหลอดฟลูออเรสเซนต์แตก เพราะสารปรอทและรังสี UV ที่ไม่ถูกกรองจะถูกปล่อยออกมา ดังนั้น หากหลอดฟลูออเรสเซนต์แตก ควรระมัดระวังในการทำความสะอาด โดยสวมถุงมือและหน้ากากป้องกัน และเปิดหน้าต่างเพื่อระบายอากาศ เพื่อลดความเสี่ยงต่อการได้รับสารปรอทและรังสี UV และควรติดต่อผู้เชี่ยวชาญในการกำจัดเศษหลอดที่แตกอย่างถูกวิธี

สรุปแล้ว หลอดฟลูออเรสเซนต์นั้นสร้างรังสี UV แต่การออกแบบของหลอดทำให้รังสี UV ส่วนใหญ่ถูกแปลงเป็นแสงที่มองเห็นได้ และปริมาณที่รั่วไหลออกมานั้นน้อยมาก และไม่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ เว้นแต่ในกรณีที่หลอดแตกหัก ซึ่งต้องระมัดระวังเป็นพิเศษ การใช้หลอดฟลูออเรสเซนต์อย่างถูกวิธีจึงเป็นสิ่งสำคัญเพื่อความปลอดภัยของผู้ใช้งาน