เป็นเบาหวานขณะตั้งครรภ์ต้องทํายังไง

เบาหวานขณะตั้งครรภ์: การดูแลตนเองเพื่อสุขภาพคุณแม่และลูกน้อย

การตั้งครรภ์เป็นช่วงเวลาอันแสนพิเศษ แต่สำหรับคุณแม่บางท่านอาจพบกับความท้าทายที่ไม่คาดคิดอย่าง “เบาหวานขณะตั้งครรภ์” หรือ Gestational Diabetes Mellitus (GDM) ซึ่งเป็นภาวะน้ำตาลในเลือดสูงที่เกิดขึ้นระหว่างตั้งครรภ์ แม้จะเป็นภาวะชั่วคราว แต่การควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดอย่างมีประสิทธิภาพนั้นมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อสุขภาพทั้งคุณแม่และทารกในครรภ์ บทความนี้จะเน้นวิธีการดูแลตนเองเบื้องต้นเพื่อรับมือกับภาวะนี้ โปรดจำไว้ว่าข้อมูลนี้เป็นเพียงข้อมูลทั่วไป การปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านการแพทย์เป็นสิ่งสำคัญที่สุดในการวางแผนการดูแลเฉพาะบุคคล

การรับมือกับเบาหวานขณะตั้งครรภ์ เริ่มต้นด้วยการปรับเปลี่ยนวิถีชีวิต:

การควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดอย่างมีประสิทธิภาพนั้นอาศัยความร่วมมืออย่างใกล้ชิดระหว่างคุณแม่และทีมแพทย์ โดยหลักๆ แล้วมุ่งเน้นไปที่การปรับเปลี่ยนวิถีชีวิต ดังนี้:

1. โภชนาการที่เหมาะสม: การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพเป็นรากฐานสำคัญ หลักการสำคัญคือการเลือกทานอาหารที่มีดัชนีน้ำตาลต่ำ (Glycemic Index – GI) ซึ่งหมายถึงอาหารที่ทำให้น้ำตาลในเลือดสูงขึ้นอย่างช้าๆ และคงที่ ตัวอย่างอาหารที่แนะนำ ได้แก่:

• โปรตีนคุณภาพสูง: เน้นโปรตีนจากแหล่งต่างๆ เช่น เนื้อปลา (ปลาทู ปลาแซลมอน), ไข่ขาว, ถั่วต่างๆ (ถั่วเหลือง ถั่วแดง ถั่วเขียว), และผลิตภัณฑ์จากถั่วเหลือง เช่น เต้าหู้ โปรตีนช่วยให้รู้สึกอิ่มนาน และช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด
• ธัญพืชไม่ขัดสี: เช่น ข้าวกล้อง ข้าวโอ๊ต ข้าวสาลีเต็มเมล็ด ซึ่งอุดมไปด้วยใยอาหาร ช่วยชะลอการดูดซึมน้ำตาล
• ผักใบเขียวหลากชนิด: เช่น ผักบุ้ง คะน้า กวางตุ้ง เป็นแหล่งวิตามินและแร่ธาตุที่จำเป็น และมีใยอาหารสูง
• ผลไม้ที่มีดัชนีน้ำตาลต่ำ: เช่น แอปเปิ้ล ส้ม เบอร์รี่ ควรทานในปริมาณที่เหมาะสม และควรทานร่วมกับโปรตีนและไขมันที่ดีต่อสุขภาพ เพื่อชะลอการดูดซึมน้ำตาล

สิ่งที่ควรจำกัดหรือหลีกเลี่ยง:

• น้ำตาลและแป้งขัดขาว: เช่น น้ำตาลทราย ขนมปังขาว ข้าวขาว ก๋วยเตี๋ยวขาว เนื่องจากมีดัชนีน้ำตาลสูง ทำให้น้ำตาลในเลือดสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว
• เครื่องดื่มที่มีน้ำตาลสูง: เช่น น้ำอัดลม น้ำหวาน ควรดื่มน้ำเปล่าเป็นหลัก

2. การออกกำลังกาย: การออกกำลังกายเบาๆ สม่ำเสมอ เช่น การเดินเร็ว ว่ายน้ำ โยคะ เป็นเวลาอย่างน้อย 30 นาที เกือบทุกวัน ตามคำแนะนำของแพทย์ ช่วยเพิ่มความไวของอินซูลิน และช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ควรปรึกษาแพทย์ก่อนเริ่มออกกำลังกายทุกครั้ง

3. การตรวจติดตามระดับน้ำตาลในเลือด: การตรวจวัดระดับน้ำตาลในเลือดเป็นประจำตามที่แพทย์กำหนด เป็นสิ่งสำคัญในการติดตามความสำเร็จของการรักษา และปรับแผนการรักษาให้เหมาะสม

4. การปรึกษาแพทย์: การติดต่อสื่อสารกับแพทย์อย่างใกล้ชิด และแจ้งให้แพทย์ทราบถึงอาการต่างๆ อย่างทันท่วงที เป็นสิ่งจำเป็น อย่าลังเลที่จะสอบถามข้อสงสัยต่างๆ และขอคำแนะนำเพิ่มเติม

เบาหวานขณะตั้งครรภ์ แม้จะเกิดขึ้นชั่วคราว แต่หากไม่ได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม อาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพทั้งคุณแม่และทารก การปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตที่กล่าวมาข้างต้น ควบคู่กับการติดตามและดูแลอย่างใกล้ชิดจากแพทย์ จะเป็นกุญแจสำคัญในการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด และทำให้คุณแม่มีสุขภาพที่ดี และให้กำเนิดลูกน้อยที่แข็งแรง ปลอดภัย