Waarom voel je je slecht na alcohol?

De kater: Waarom voel je je zo beroerd na een avondje stappen?

Een avondje uit met vrienden, een feestelijke gelegenheid – alcohol hoort er voor velen bij. Maar de ochtend erna… De bekende kater. Misselijkheid, hoofdpijn, duizeligheid, trillende handen, een droge mond, en een algehele malaise. Waarom voel je je zo beroerd na het drinken van alcohol? Het is niet alleen een kwestie van ‘te veel gedronken hebben’. De oorzaak is complexer dan je denkt.

Een belangrijke factor is de afbraak van alcohol in je lever. Alcohol, of ethanol, wordt door het lichaam niet direct opgenomen als energiebron. Het moet eerst worden omgezet in andere stoffen, een proces dat plaatsvindt in de lever. Hierbij speelt het enzym alcoholdehydrogenase (ADH) een cruciale rol. ADH breekt ethanol af tot aceetaldehyde, een toxische stof. En precies hier ligt een belangrijke sleutel tot het begrijpen van de kater.

Aceetaldehyde is een giftige metaboliet die diverse onaangename effecten in het lichaam veroorzaakt. Het is deze giftige stof die verantwoordelijk is voor veel van de klassieke katerverschijnselen, zoals misselijkheid, braken, hoofdpijn, hartkloppingen en zwakte. De concentratie aceetaldehyde in het bloed is direct gerelateerd aan de hoeveelheid gedronken alcohol. Hoe meer alcohol je drinkt, hoe meer aceetaldehyde wordt geproduceerd, en hoe erger de kater zal zijn.

Maar aceetaldehyde is niet de enige boosdoener. De afbraak van alcohol leidt tot een verstoring van de vochtbalans in het lichaam. Alcohol werkt namelijk als een diureticum, wat betekent dat het de urineproductie stimuleert. Dit leidt tot uitdroging, wat bijdraagt aan hoofdpijn, vermoeidheid en een droge mond. Bovendien kan alcohol de slaap verstoren, wat de volgende dag tot vermoeidheid en concentratieproblemen kan leiden.

De ernst van de kater hangt dus af van verschillende factoren: de hoeveelheid alcohol geconsumeerd, de snelheid van consumptie, het type alcoholische drank (donkere dranken bevatten vaak meer congeneren, bijproducten van de fermentatie die de kater kunnen verergeren), je persoonlijke gevoeligheid, je voedingstoestand en je algemene gezondheid. Iemand met een leveraandoening zal bijvoorbeeld een veel ernstigere kater ervaren dan iemand met een gezonde lever.

Het voorkomen van een kater is de beste remedie. Matiging is essentieel. Het drinken van voldoende water tijdens en na alcoholconsumptie helpt de uitdroging tegen te gaan. Het eten van een voedzame maaltijd voordat je gaat drinken kan ook de opname van alcohol vertragen en de impact ervan verminderen. En onthoud: luister naar je lichaam. Als je je al niet goed voelt, stop dan met drinken. Een kater is niet alleen onaangenaam, maar kan ook een teken zijn dat je lichaam grenzen aangeeft.