Wat doet suiker met ontsteking?

De Zoete Kant van Ontsteking: Hoe Suiker Bijdraagt aan Chronische Problemen

Suiker, een onmisbaar onderdeel van ons dieet, krijgt vaak een slechte naam. En terecht, want de impact van suiker op onze gezondheid gaat verder dan enkel gewichtstoename. Een steeds duidelijker wordend verband is de rol die toegevoegde suikers spelen in het ontstekingsproces in het lichaam. Terwijl een lichte, acute ontsteking een essentieel onderdeel is van het genezingsproces, draagt chronische ontsteking bij aan tal van ziektes, van hart- en vaatziekten tot diabetes type 2 en zelfs bepaalde vormen van kanker. En suiker blijkt hierin een belangrijke boosdoener.

Het mechanisme achter de pro-inflammatoire werking van suiker is complex, maar een centraal punt is de vorming van Advanced Glycation End-products (AGEs). Wanneer suikers, zoals glucose en fructose, in de bloedbaan reageren met eiwitten, vindt een niet-enzymatische reactie plaats, resulterend in de vorming van deze AGEs. Deze AGEs zijn beschadigde eiwitten die hun oorspronkelijke functie verliezen en bovendien een gevaarlijk signaal afgeven aan het immuunsysteem.

Deze AGEs zijn niet zomaar onschuldige bijproducten. Ze werken als moleculaire alarmsignalen, triggerend een cascade van immuunresponsen. Het lichaam identificeert deze gemodificeerde eiwitten als schadelijk en start een ontstekingsreactie om ze te neutraliseren en te verwijderen. Dit resulteert in de productie van pro-inflammatoire cytokinen, zoals TNF-alfa en IL-6, die de ontsteking verder voeden. Deze acute inflammatie, op zichzelf geen probleem, wordt problematisch wanneer het een chronisch karakter aanneemt. Constant geactiveerd immuunsysteem door een continue aanvoer van AGEs, veroorzaakt door een hoog suikergehalte in het dieet, leidt tot een langdurige, laaggradige ontsteking in het lichaam.

Deze chronische ontsteking richt zich niet alleen op één specifiek orgaan. De schadelijke effecten van AGEs en de bijbehorende ontsteking worden in verband gebracht met diverse gezondheidsproblemen:

• Hart- en vaatziekten: AGEs beschadigen de binnenwanden van bloedvaten, wat leidt tot atherosclerose (verharding van de slagaders).
• Diabetes type 2: Chronische ontsteking verergert de insulineresistentie, een kenmerk van diabetes type 2.
• Neurodegeneratieve ziekten: Er zijn aanwijzingen dat AGEs een rol spelen bij de ontwikkeling van ziekten zoals Alzheimer.
• Veroudering: De continue aanmaak van AGEs draagt bij aan het versnelde verouderingsproces.

Het is belangrijk te benadrukken dat niet alle suikers gelijk zijn. Toegevoegde suikers, zoals die in frisdranken, snoep en bewerkte voedingsmiddelen, vormen een groter risico dan de suikers die van nature voorkomen in fruit en groenten. Deze natuurlijke suikers zijn namelijk vaak vergezeld van vezels en andere voedingsstoffen die de impact op de bloedsuikerspiegel en de vorming van AGEs kunnen matigen.

Kortom, terwijl een matige inname van suiker geen onmiddellijk gevaar oplevert, wijzen steeds meer onderzoeken op de significante rol die een overmatige consumptie van toegevoegde suikers speelt bij het ontstaan en de voortgang van chronische ontstekingen. Een bewuste vermindering van de inname van toegevoegde suiker kan dus een belangrijke stap zijn in het bevorderen van een langere, gezondere levensstijl.