Wat is de eerste stap bij data-analyse?

De Eerste Stap bij Data-Analyse: De Kracht van de Goede Vraag

Data-analyse is een krachtig instrument, maar zonder een heldere richting is het als het zoeken naar een naald in een hooiberg – vermoeiend en vaak zonder resultaat. De eerste en meest cruciale stap bij data-analyse is dan ook niet het openen van een spreadsheet of het installeren van een statistisch pakket, maar het scherpstellen van de onderzoeksvraag. Dit klinkt misschien simpel, maar onderschat de impact ervan niet. Een vaag geformuleerde vraag leidt tot onnodige analyses, tijdverlies en mogelijk zelfs tot verkeerde conclusies.

Veel data-analisten duiken meteen de data in, vol enthousiasme om patronen te ontdekken. Echter, zonder een vooraf gedefinieerde vraag, zijn die patronen vaak betekenisloos. Wat is het nut van het ontdekken dat 72% van de klanten tussen 25 en 35 jaar oud is, als je niet weet waarom je die informatie nodig hebt? Zit hier een potentiële markt voor een nieuw product? Of is het relevant voor een marketingcampagne?

Het scherpstellen van de onderzoeksvraag vereist meer dan alleen het formuleren van een vraag. Het vraagt om een diepe duik in de context en de doelstellingen. Een essentiële techniek is het systematisch stellen van de ‘waarom’-vraag, minstens vijf keer achter elkaar. Dit dwingt je om verder te kijken dan de oppervlakte en de onderliggende redenen voor de analyse te ontrafelen.

Laten we een voorbeeld nemen: Stel, een bedrijf wil de klanttevredenheid analyseren. De initiële vraag zou kunnen zijn: “Hoe tevreden zijn onze klanten?”

• Waarom willen we de klanttevredenheid analyseren? Om te begrijpen waarom klanten afhaken.
• Waarom is het belangrijk om te begrijpen waarom klanten afhaken? Om te identificeren welke aspecten van onze service verbeterd kunnen worden.
• Waarom moeten we de aspecten van onze service verbeteren? Om de retentie te verhogen en de winstgevendheid te verbeteren.
• Waarom is het verhogen van de retentie en winstgevendheid belangrijk? Om de concurrentiepositie te versterken en de langetermijngroei te garanderen.
• Waarom is het versterken van de concurrentiepositie en de langetermijngroei belangrijk voor het bedrijf? Om de continuïteit van het bedrijf te waarborgen en de waarde voor de aandeelhouders te maximaliseren.

Door dit proces te doorlopen, verschuift de focus van een vage vraag over klanttevredenheid naar een heldere doelstelling: het identificeren van specifieke serviceverbeteringen die leiden tot hogere retentie, winstgevendheid en een sterkere marktpositie. Dit specifieke doel zal vervolgens de analyse richting geven en ervoor zorgen dat alleen de relevante data geanalyseerd wordt.

Kortom: de eerste stap bij data-analyse is niet het analyseren zelf, maar het zorgvuldig formuleren van de onderzoeksvraag. Gebruik de ‘waarom’-vraag als hulpmiddel om dieper te graven en een heldere, meetbare en actie-georiënteerde doelstelling te definiëren. Alleen dan kan de data-analyse haar volle potentieel ontplooien en leiden tot waardevolle inzichten en weloverwogen beslissingen.