Hoe merk je dat iemand veel drinkt?

De sluipende schaduw van alcohol: Hoe herken je overmatig alcoholgebruik?

Alcoholgebruik is in onze maatschappij genormaliseerd. Een glaasje wijn bij het diner, een biertje op het terras, een borrel met vrienden – het hoort er vaak bij. Maar wanneer ontspant genot zich in een gevaarlijke afhankelijkheid? Hoe merk je dat iemand, misschien wel jezelf, te veel drinkt? Het is niet altijd even duidelijk, want overmatig alcoholgebruik toont zich vaak subtiel.

Het is belangrijk om te begrijpen dat er een verschil is tussen incidenteel meer drinken dan normaal en een daadwerkelijke alcoholproblematiek. Een enkel feestje met wat te veel glazen wijn hoeft geen reden tot zorg te zijn. Maar herhaaldelijk en excessief alcoholgebruik, gepaard gaande met bepaalde gedragspatronen en gevolgen, is een serieus signaal.

Psychische afhankelijkheid: het onzichtbare gevaar

Een duidelijke indicator is de psychische afhankelijkheid. Dit gaat verder dan enkel het ‘leuk’ vinden van alcohol. Het draait om het gevoel niet te kunnen functioneren zonder alcohol. Denkt iemand constant aan de volgende consumptie? Wordt de dag ingepland rondom momenten van alcoholgebruik? Voelt iemand zich zonder alcohol angstig, onrustig, of depressief? Dit zijn sterke aanwijzingen voor een problematische relatie met alcohol.

Sociale maskerade en emotionele verdoving:

Alcohol wordt vaak gebruikt om sociale angst te maskeren. Iemand die zich in sociale situaties ongemakkelijk voelt, grijpt misschien naar alcohol om de spanning te verlichten. Evenzo kan alcohol worden ingezet om emoties te onderdrukken – verdriet, woede, stress. Het is een vorm van zelfmedicatie die op de lange termijn juist meer schade toebrengt dan baat. Merk je op dat iemand alleen onder invloed van alcohol sociaal en ontspannen is? Dit kan wijzen op een onderliggend probleem.

De verschuiving van de tijdlijn:

Een subtiel, maar belangrijk signaal is de tijd van de dag waarop iemand begint met drinken. Beginnen met drinken steeds vroeger op de dag – bijvoorbeeld al ‘s ochtends – duidt op een toenemende afhankelijkheid. Het lichaam raakt gewend aan de alcohol en heeft het nodig om de dag door te komen. Dit is een serieuze aanwijzing voor een ernstig probleem.

Andere signalen:

Naast bovenstaande punten zijn er nog andere signalen die kunnen wijzen op overmatig alcoholgebruik:

• Verandering in eetpatroon: Alcohol kan de eetlust onderdrukken of leiden tot ongezonde eetgewoonten.
• Verwaarlozing van verplichtingen: Werk, school of huishoudelijke taken kunnen worden verwaarloosd ten gunste van alcoholgebruik.
• Lichamelijke veranderingen: Gewichtsverlies of -toename, huidproblemen, en slaapproblemen kunnen het gevolg zijn van overmatig alcoholgebruik.
• Verandering in gedrag: Prikkelbaarheid, agressie, of teruggetrokken gedrag kunnen wijzen op een probleem.
• Gebrek aan zelfcontrole: Het onvermogen om het alcoholgebruik te stoppen, ondanks de negatieve gevolgen.

Het herkennen van deze signalen is de eerste stap naar hulp. Het is belangrijk om met iemand in gesprek te gaan die te veel drinkt, maar dit moet wel op een respectvolle en ondersteunende manier gebeuren. Professionele hulp is vaak nodig om een gezonde relatie met alcohol te herstellen. Er zijn vele hulporganisaties beschikbaar die deskundige begeleiding en ondersteuning bieden. Aarzel niet om contact op te nemen als je je zorgen maakt over jezelf of iemand anders.